Дар интиҳои амалиёт тибқи нақшаи Барбаросса немисҳо бояд ба хати Архангелск-Волга-Астрахан мерасиданд. Дар дастури №21 Гитлер мӯҳлати наздиктарини амалиётро 15 май зикр кард, аммо бо сабаби бандшавии нерӯҳои зиёди немисҳо дар Югославия ва Юнон муҳлати амалиёт 22 июн таъин карда шуд.
Оғоз
Ахир 22.06.1941 тақрибан соати 3:15 дақиқаи субҳ артиши Олмон бо 153 дивизия, 600 000 адад техника, 3580 тонк, 7184 тӯп ва 2740 ҳавопаймо ба ҳудуди СССР дарафтод. Умуман, дар таърихи башарият ин бузургтарин артиш буд, ки дар 1 майдони амалиёти ҳарбӣ амал мекард. Якҷо бо немисҳо дар ин ҳамла 12 дивизия ва 10 бригадаи артиши руминҳо, 18 дивизияи фин, 3 бригадаи венгерӣ, инчунин 2 бригадаи словакҳо ва баъдтар ба онҳо 3 дивизияи итолиёгиҳо ва дивизияи «кабуди» испанӣ ҳамроҳ шуданд. Мутаассифона, ҳамлаи ногаҳонии немисҳо Артиши Сурхро ғофилгир кард. То соати 12-и рӯз немисҳо 1200 ҳавопаймои СССРро нест карданд. То охири рӯз ин талафот ба 1811 ҳавопаймо расид, ки бештарашон ба фронти Ғарбӣ тааллуқ доштанд. Немисҳо тавонистанд, дар рӯзи аввали ҷанг бартарии комилро дар ҳаво ба даст оранд. Гурӯҳи армияҳои Шимол дар самти Ленинград ба амалиёт шуруъ кард ва қувваи асосии зарбазани ин гурӯҳ (гурӯҳи 4-и тонкӣ) ба самти Даугавпилс ҳуҷум мекард. Кӯшиши фармондеҳии фронти Шимолу Ғарбӣ барои задани зарбаи ҷавобӣ (бо нерӯи 2 корпуси мехониконидашуда, тақрибан 1000 тонк) дар наздикии шаҳри Расейная ба нокомӣ анҷомид ва 26 июн гурӯҳи 4-и тонкии немисҳо аз Двинаи Ғарбӣ дар наздикии Даугавпилс убур кард. 27 июн қисмҳои АС ш.Лиапеяро ба немисҳо таслим карданд ва 1 июл армияи 18-и немисҳо Ригаро ишғол намуд ва ба Эстонияи ҷанубӣ ворид шуд. Дар ин ҳангом гурӯҳи 3-и тонкии гурӯҳи армияҳои «Марказ» муқовимати артиши шӯравиро дар назди ш.Алитус шикаста, 24 июн Вилнюсро ишғол кард ва ба ақибгоҳи фронти Ғарбии шӯравӣ баромад. Ҳамин тариқ, аз ҳама вазъияти ногувор дар фронти Ғарбӣ ба вуқуъ пайваст. Дар рӯзи якум армияҳои ин фронт (армияи 3 дар назди Гродно ва армияи 4 дар наздикии Брест) талафоти хеле калон доданд. Зарбаҳои ҷавобии корпусҳои мехоникондашудаи ин фронт 23-25 июн натиҷа надоданд. Гурӯҳи 3-и тонкии немисҳо армияи 3 ва 10-и ин фронтро аз шимол ва гурӯҳи 2-и тонкӣ аз ҷануб ба иҳота гирифтанд. 28 июн немисҳо Минскро гирифта, нерӯҳои асосии фронти Ғарбӣ ба муҳосира афтиданд. Марҳилаи якуми амалиёти Барбароссаро натиҷабандӣ карда, 3.07.1941 сардори штаби генералии артиши олмонӣ генерал Галдер дар дафтарчаи хотиравиаш чунин қайд кард: “Умуман, гуфтан мумкин аст, ки вазифаи шикаст додани нерӯҳои пиёданизоми шӯравӣ дар назди Двинаи Ғарбӣ ва Днепр амалӣ шуд. Аз ин рӯ, бе муҳобот гуфтан мумкин аст, ки амалиёт зидди Русияи шӯравӣ дар 14 рӯз бо пирӯзии мо анҷомид”. Бале, он шабу рӯз касе бовар намекард, ки СССР баъди ин зарбаи мудҳиш ба по мехезад. Воқеан, ҳеҷ давлате дар дунё баъди ин гуна шикаст натавониста буд пойдорӣ кунад, аммо СССР дар муддати хеле кӯтоҳ ба ҳамаи дунё собит кард, ки мешавад баъди зарбаи сахт низ ба худ омад ва муқовимат кард.
Меҳрубон Салимшоев,
Муаррихи СССР
