ХАБАРИ ДОҒ
Чоршанбе, Апр 17 2019


Ҳолномаи сӯфиёна:
Қурбоналӣ Раҳмонов с.1954 дар деҳаи Навободи ноҳияи Восеъ ба дунё омада, с.1977 Донишкадаи санъати ба номи М.Турсунзодаро хатм кардааст. Дар с.1971, вақте ҳамагӣ 17 сол дошт, дар фестивали ҷумҳуриявӣ соҳиби медали тило ва 1 рубоб гардида, дар саҳнаи тоҷик соҳибном шуд. Дар ҳамин ҷашнвора бо Ҷӯрабек Назриев шинос шуда, ба хайли шогирдони ӯ пайваст ва то ҳанӯз ин риштаи устодиву шогирдӣ ногусаста аст.
Қурбоналӣ Раҳмон баъди хатми донишкада ва адои хидмати ҳарбӣ чанд муддат дар мақомҳои роҳбари Хонаи маданият ва мудири шуъбаи фарҳанги н.Восеъ кор кард. Баъди марги Зариф Наҷмиддинов дар 1 садама раиси колхози овозадори ба номи “Ленин”-и н.Восеъ Миралӣ Маҳмадалиев роҳбарии ансамбли "Чашма”-ро ба Қурбоналӣ Раҳмон супурд. Давраи авҷи шӯҳрати ӯ ба ҳамин ансамбли фолклории "Чашма” рабт мегирад. С.1986 сазовори унвони Ҳунарпешаи шинохтаи РСС Тоҷикистон шуд. Аммо баъди фурӯпошии СССР ва даргузашти Бобои Миралӣ "Чашма” ба вартаи мушкилоти молӣ афтода, аз фаъолият бозмонд. Мавсуф с.1996 ба Душанбе омад ва 2 сол дар ансамбли "Дарё” кор кард. С.1998 роҳбари ансамбли тарона ва рақси "Сомониён” таъйин шуд. С.2004 унвони Ҳунарпешаи халқии Тоҷикистонро ба даст овард. Дар солҳои аввали фаъолияти эҷодиаш асосан таронаҳои халқӣ мехонд, вале солҳои охир бештар дар сабки сӯфиёна эҷод мекунад.

Андар баёни наврӯзии Дубай
Аз сафорати Тоҷикистон дар Арабистон ба мо чунин пайғом омад, ки «акаи Қурбоналӣ, агар бо сафаре банд набошед, мо Шуморо таклиф мекунем: аз 8 то 15 марти ҳамин сол дар шаҳри Риёзи Арабистон сафоратхонаҳо ҳавзаи Наврӯзро ташкил мекунанд». Ростӣ, мо ҳам дар тааҷҷуб мондем, ки дар Арабистон чӣ хел суруд мехонанду кӣ рақс мекунад? Ин дар ҳолест, ки имрӯз ҳам баъзе аз муллоҳо шунидани мусиқиро ҳаром мешуморанд. Хуллас, мо-як гуруҳ ҳунармандон, минҷумла Давлат Назрӣ, рӯзи 5 март озими Дубай шудем ва аз он ҷо ба Риёз роҳ гирифтем. Дар Риёз 4 рӯз истодем. Дар таърихи 8-9 март дар сафоратхонаи Туркия маҳфили Ҳавзаи Наврӯзро барпо карданд. Хушбахтона, дар якҷоягӣ бо 15 сафоратхонаи дунё наврӯзии мо хело дар сатҳи олӣ баргузор гардид. Дар майдони чорабинӣ ҳамчунин намоишгоҳи маҳсули ҳунарҳои зебои тоҷикӣ омода шуда буд, ки таваҷҷуҳи зиёди мардуми ҷамъшударо ба худ ҷалб намуд. Намоиши ҳунарӣ иқдоми хубе буд барои ҷалби ҳаводорони суруду мусиқӣ ва фарҳанги зебои мардуми тоҷик дар ин кишвар. Ин маҳфили зебо ва муаррифии шоистаи Тоҷикистон заминаи мусоиде шуд барои афзун намудани шумораи сайёҳони араб ба кишвари биҳиштосои мо дар солҳои рушди сайёҳӣ ва ҳунарҳои мардумӣ. Хулласи калом, баъди ҳунарнамоӣ дар Наврӯзи Риёзи Арабистон, ки хеле хуб пазироӣ шуд аз ҷониби 15 сафир ва меҳмононашон, имконият даст дод, ки Ҳаҷҷи Ъумраро низ бигузорем ва лаббайкагӯйи даъвати Иброҳим алайҳиссалом буда бошем, ки то қиёмат аз даъвати Заробиддин Қосимӣ-сафири кишварамон дар ун кишвар розиям! Мо 2 рӯз дар Макка истодем, Хонаи Худоро зиёрат кардем, бо фарҳанги аъроб ошноӣ пайдо намудем... Зимнан хидмататон арз кунам, ки дар тамоми олами ислом суруду тарона ҳаст, мехонанд, мерақсанд ва ин, ки муллоҳои чалласавод мегӯянд мусиқӣ ҳаром аст, дурӯғи маҳз ва бофтаи ҳамин тоҷикон асту бас!

Андар баёни Ҷӯрабеку Аҳмад Зоҳир
Вақте ман дар синфи 8 мехондам, ҳунарманде аз ТВ баромад кард, ки Ҷӯрабек Назриев ному насаб дошт ва ин сурудро хонд: «Ма қурбони сару пои ту мешам, Модари ман…». Ана ҳамин суруди ӯро дар 1 озмун, дар шаҳри Кӯлоб хондаму медали тило ҳам гирифтам ва дар шаҳри Душанбе, дар озмуни дигар лаурети фестивали сурудҳои комсомолӣ ҳам шудам. Меҳрубон Назаров-вазири маданият 1 рубоб тақдимам карду 1 медали тило. Бе муҳобот, Назриев ин қадар инқилобе, ки дар ҳунар кардааст, ҳунармандони дигар дар ин сатҳ кам кор кардаанд. Ва ягона инсоне, ки аз ҳисоби Тоҷикон бо Аҳмади Зоҳир рафиқӣ дошт, ин Ҷӯрабек буд, зеро Аҳмад шефтаи овози Ҷӯрабек шуда буд.

Андар баёни унвонҳо
Соли 1986 фестивал байни 2 ноҳия – Восеъ ва Москва (ҳоло Ҳамадонӣ) ҷараён дошту хело рақобатпазир ҳам буд. Москва мактаби Одина Ҳошим дошту Восеъ мактаби бобои Миралӣ Маҳмадалиев. Дар фестивал-озмуни «Бӯстон» бо фарқияти андак имтиёз мо ҷои аввалро гирифтем. Баъди ҳамон фестивал ба ман унвони Артисти хизматнишондодаи РСС Тоҷикистонро доданд.
Бобохон Алиевич Маҳмадов-вазири собиқи фарҳанг, барои ман хизмати бузург кардааст. Боре, шунидам, ки Бобохон Алиевич бемор шудааст. Абдурашид Хӯҷамқулов сабаб шуду гуфт, ки биё назди Маҳмадов равем. Ба вазир занг задем, гуфт, ки «ман ҳоло дар беморхона, пагоҳ ба ҷои кор биёед». Хуб, рафтем ба вазорат ва дар рафти суҳбат Бобохон Алиевич гуфт, ки «биё 1 ансамбл ташкилат кунем». Бо маслиҳати Бобохон Маҳмадов ансамбли «Сомон»-ро таъсис додем ва инак, 22 сол боз дар опера ва балети С.Айнӣ бо ҳамин ансамбл машғулем. Соли 2004 унвони Ҳунарпешаи Халқии Тоҷикистонро гирифтам.

Андар баёни «Табарчаи тилоӣ»
Ба даст овардани «Табарчаи тилоӣ»-и соли 1978 дар Полша ин худ дастоварди бузургест! Бояд гуфт, ки ин яке аз дурахшонтарин сафҳаи фарҳанги РСС Тоҷикистон дар он солҳо буду ҳаст! Сафари мо ба Полша аз ҳисоби Тоҷикистон не, балки аз ҳисоби колхози «Ленин» ва шахсан бобои Миралӣ буд! Ансамбли «Чашма» ягона дастаи ҳунарии пешқадам зери сарпарастии бобои Миралӣ дар колхози «Ленин»-и ноҳияи Восеъ буд, ки ягон мушкили пуливу мо-санъаткорон надоштем. Дар ин фестивали байналхалқӣ беш аз 35 кишвари ҷаҳон иштирок дошт. Дар ин чорабинӣ ва барои соҳиб шудан ба «Табарчаи тиллоӣ» Ҳабибулло Абдураззоқов, Фаттоҳ Одинаев, Анвар Барот, Саодат Умарова, усто Ғулом… нақши бориз гузоштаанд. Ин дастаи ҳунарии мо дар Полша мисли 1 командаи гулчини футбол буд, мунтахаби миллӣ буд ва зимнан ҷои якумро гирифтем!

Андар баёни ҳиммати бобои Миралӣ
Миралӣ Маҳмадалиев-раиси номдори давр сахт мухлиси санъат буданд. Ин аст, ки «Чашма»-ро таъсис додаву чун гавҳараки чашм нигоҳ медоштанд. Мо санъаткорон маоши баланд мегирифтем, автобус доштем, ки хона ба хона, деҳа ба деҳа ҳунармандонро меоварду мебурд. Ягон камбудӣ надоштем. Ёдам ҳаст, боре ба бобои Миралӣ гуфтам, «отпуск» аст, мехоҳем ба Чехословакия дамгирӣ равем. Бобо гуфтанд, чанд сӯм мешавад? Гуфтам фалон қадар. Ба муҳосиб занг задаву гуфт, «пул ҷудо кун, «Хушрӯй» (маро ҳамин хел ном мегирифт) бо 25 артисташ ба истироҳат ба хориҷа равад!». Ҳоло, дигар, ку чунин раисҳо???!!!

Андар баёни Ленину Сталин
Ман шахсан парвардаи фарҳанги миллии даврони СССРам! Аксарияти кулли сиёсатмадорону дипломату давлатмардону фарҳангиёни имрӯзаи мо кадри ҳамон замонаанд. Акаи Ҷӯрабек Ленинро ҳазрат мегӯяду Сталинро алайҳиссалом ва Горбачевро алайҳилаъна! Ва шарҳ медиҳад, ки Ленин ба мисли бархе паёмбарон заҳмат кашиду давлати мардумӣ сохт. Сталин ин давлатро ба авҷи воло расонид. Горбачев барҳамаш зад… Ҳоло мепиндорам, ки Ленину Сталин аз модар бе нафс зода шудаанд. Тамоми ҷангу хунрезиҳо дар дунё аз рӯи нафс аст. Бинед, баъди пошхӯрди СССР дар олам чӣ хунрезиву бесарусомониҳо шуда истодааст. Мо намаки Шӯравиро хӯрдаем, пас чаро ба намакдонаш туф кунем?!

Мусанниф Шаҳрзоди Амин
СССР


PS: Ба пиндори коллективи кори редаксияи мардумӣ кайҳо фурсате расидааст, ки устод Қурбоналӣ Раҳмонов иштирокчӣ ва барандаи давлатии ба номи А.Рӯдакӣ дар соҳаи санъати мусиқӣ гарданд, зеро дар 2 аср, авохири қарни ХХ ва авоили садаи ХХI пайгирона ва мунсифона мунодиву муаррифии фарҳанги этно-халқӣ-профессоналии мусиқаи мо буданду ҳастанд. Мо Метавонем!

Чоршанбе, Апр 10 2019


(Ё худ феҳристи ном тавсиявист, ё маҷбурӣ???)

“Зода”-ҳои гӯшнавоз
Дар давраи советӣ 3 шахси бузургро аз Тоҷикистон, ки дар дунё мешинохтанд ва медонистанд: Турсунзода, Улуғзода ва Раҳимзода буданд. Насаби онҳо пасоянди “зода” дошту гӯшнавозу мутантан садо медод. Ҳоло пушти дари утоқи кории дилхоҳ хизматчии давлатӣ ё чиновник равӣ, бо насабҳои “зода”-дор дучор меоӣ ва намедонӣ, дар кабинет мард нишастааст, ё зан?! Ин амал аз рӯи ному насабгузории нав ба миён омада истодааст ва танҳо одамони замони советӣ -ов, -ев, -ова,  -ева – ро нигаҳ медоранд, чунки онҳо ба синни пирӣ расида, ҳоҷати иваз кардани пасоянди насаби худро надоранд.

Аз Октябр то Бобуна
Дар замони советӣ ба гузоштани ном ягон кас эрод намегирифт ва одамон тибқи табъу дониши худ кӯдаконро ном мегузоштанд. Ман дар н.Ёвон одамеро медонистам, ки волидонаш ӯро ба шарафи Инқилоби с.1917 “Октябр” ном гузошта буданд. Ё ба шарафи кандани канали калони Фарғона писарчаеро Каналбой номгузорӣ карда буданд. Ба хотири бадавлат шудани тифл Кассирмуҳаммад низ ном дода буданд. Онҳо тамоми умр бо ин номҳо ифтихор мекарданд ва гилае аз волидон надоштанд. 1 рафиқам бо розигии аҳли хонавода ба наберааш Бобуна ном гузошт ва кӯдакро ҳама калонсолон бо ҳамин ном дӯст медоштанд. Дар идораи ҷамоат баъди ҷустӯҷуи зиёд аз “феҳрист” номи Бобунаро наёфтанд ва мутасаддиён розӣ нашуданд, ки ин номро ба навзод гузоранд.
Давоми 50 сол чандин маротиба шиноснома иваз кардему ному насаб, ки ин ҳама маблағ ва вақти пурқиммати мизоҷонро мегирад. Агар дар вақташ ин амалҳо иҷро нашаванд, ҳуҷҷатгиранда ҷазо мегирад. Русҳо бо ҳамон ному насаб, ки Медведеву Волкову Козлову Блохин доранд, садсолаҳо кору зиндагӣ мекунанд ва касе ба ному насабгузории онҳо эрод намегирад. Аммо чаро дар кишвари мо ба номгузории мо-мардуми тоҷик номҳои бегонаи эронӣ дохил гардад? Ҳол он, ки баъзе насабу номи гузаштагони мо ба маҳаллу менталитети ҳамон оила мувофиқ аст.

Зайнулобиддин Ҳусейнов
деҳаи Гулибодом, н.Ёвон

Панҷшанбе, Апр 04 2019

 
Мурод Сотиев, пуркортарин хабарнигори АМИТ «Ховар» ва сармуҳаррири рӯзномаи «Новый Хатлон» субҳи имрӯз (4.04.2019) бар асари бемории қалб дар ш.Бохтар аз олам чашм пӯшид. Гуфта мешавад, ҷанозаи марҳум ҳамин рӯз пеш аз намози пешин баргузор хоҳад шуд.

Чоршанбе, Апр 03 2019


Боре ба устоди равоншод Мирзо Файзалӣ гуфтам:
-Устод, Лутфулло Давлатов на танҳо актёр, балки филолог, биолог, физиолог, технолог... ҳам будааст.
Устод гуфт:
-Воҳ! 1 нари беҳунар мо будастем: чанг дар домани шоирӣ задастему дигар коре накардастем!
Он гоҳ дуди сигорашро чун дуди кабуди димоғи гулбастанигоре дарун кашиду бурун кашиду гуфт:
-Оҳангар будаст! Ӯ метавонад! Ман бовар дорам! Зан чӣ хел будаст? Ҳамааш ҷобаҷост, ё...?
Гуфтам:
-Бале! Нозанинзансозии ӯро ман аз оҳан дида, замзама кардам:

Зан месозад аз оҳан,
Зан менозад аз оҳан!
Аз оҳан зан месозад,
Аз оҳан зан менозад!

Аз оҳан месозад зан,
Аз оҳан меёзад зан!
Зан аз оҳан месозад,
Зан аз оҳан меёзад!

Оҳанзан хӯ мегирад,
Оҳанзан шӯ мегирад!
Шӯ мегирад оҳанзан,
Хӯ мегирад оҳанзан!

Нарзанзан аст оҳанзан,
Тарзанзан аст оҳанзан!
Оҳанзан тарзанзан аст,
Оҳанзан нарзанзан аст!

Устод гуфт:
-Зани зӯр будаст-ку?!
Гуфтам:
-Бисёр зани зӯр аст! Устод Убайдулло Раҷабови сарбарафрохта бо 1 дидан дилбохтаву ҷигаргудохтаи он забону лабону даҳону ҷаҳони бо бӯсаи тар нонавохтаи забардастзан шудаст.
Устод андар шигифт монду гуфт:
-Ба ин хел зан агар зӯри Убайдулло Раҷабов нарасад, аз ягон кас намерасад!
Он гоҳ сигори чун зарнигори борикро 1 дуд гирифту гуфт:
-Эҳ, Сайёдҷон! Ба Лутфуллоҷон бигӯ, ки барои мо 1 пахтазанак ё бирешимзанак бисозад!

Сайёд ҒАФФОР

Сешанбе, Апр 02 2019


Шаби гузашта Мушаррафа Қосимова, ҳунарпешаи шинохтаи тоҷик, ки ӯро «Модари театри тоҷик» низ ном мебурданд, дар сини 100-солагӣ дар Душанбе аз олам чашм пӯшид. Марҳум вақтҳои охир аз беморӣ ва солхӯрдагӣ ранҷ мекашид.
Чуноне ки набераи марҳум Шамсия Қосим хабар дод, ҷанозаи эшон имрӯз пеш аз намози пешин дар масҷиди «Қарамишкор» баргузор мешавад. Пеш аз он, соати 12:00 дар назди хонаашон бо суроғаи к.Бухоро 2, назди тарабхонаи «Бухоро Палас» маросими худоҳофизӣ бо ҳунарпешаи маҳбуб ба назар гирифта шудааст.

Чоршанбе, Март 27 2019



Дар саргаҳ
Дар арафаи Ҷашни матбуот Сӯҳроби Зиё, хабарнигори телевизиони ВВС маро ба мулоқоти устодаш, нависанда ва журналисти тавонои тоҷик Искандар Мирзоев, ки бояд дар Донишкадаи давлатии фарҳанг ва санъати Тоҷикистон ба номи М.Турсунзода баргузор мешуд, даъват кард. Ӯ, ки дар арафаи пошхӯрии Иттиҳоди Шӯравӣ ва оғози истиқлол зери роҳбарии Мирзоев дар рӯзномаи «Оинаи зиндагӣ» кор кардааст, мегӯяд, аз устодаш чизҳои зиёдеро омӯхтааст, аз ҷумла, барои мақолаҳои хуб журналистонро ташвиқ мекард ва ҳаққуззаҳмати бештар медод, ҳавасманд мегардонд, аммо ба афроди фиребгар ва дурӯя эҳтиром намегузошт ва мекӯшид бо онҳо ҳарчӣ зудтар худоҳофизӣ кунад. Ростӣ, то ин замон ман И.Мирзоевро ғоибона мешинохтам, танҳо навиштаҳои эшонро мехондам ва ин нуктаро дарк мекардам, ки эшон 1 шахси донишманд, ботаҷриба ва пастиву баландиҳои зиндагиро зиёд пушти сар карда аст.

“Медведица”- “Модахирс”
Устод Мирзоев ҳанӯз дар даврони ҷавонӣ ба кори журналистӣ меҳр пайдо кард. Ҳангоме ки дар курси 5-и факултаи филологияи УДТ ба номи В.И.Ленин таҳсил мекард, ба муносибати парвози нахустин инсон ба кайҳон, Юрий Гагарин мақолае навишт, ки он дар рӯзномаи №1-и он давра-«Тоҷикистони советӣ» нашр шуд. Шояд ба хотири он ки нахустин навиштаи ӯ буд, ки дар чунин нашрияи бонуфуз чоп мешуд, шабона чандин бор рӯзномаро хонда шодӣ мекард ва он шаб хоб бар ӯ падруд гуфт. Ин оғози беш аз 60 соли шабзиндадориҳои журналисти ҷавон шуд. Дар ҳамон сол масъулони рӯзномаи “Комсомоли Тоҷикистон” ба ӯ ваъда карданд, ки баъди хатми донишгоҳ ба ин идора биёяд, зеро ӯро ба кор гирифтан мехоҳанд, лек ин ваъда пуч баромад. “Тағобозӣ” он замон низ роиҷ буд ва решаҳои қавӣ дошт.
Ба Мирзоев, ки соҳиби тахассуси муаллими забону адабиёти тоҷик шуда буд, ба яке аз мактабҳои зодгоҳаш-вил.Қурғонтеппа роҳхат доданд. Аммо фикру зикраш муаллим шудан набуд, балки мехост журналист шавад. Муддати зиёд дар мактаб фаъолият накард. Нафареро ёфт, ки дар ТВ шинос доштааст. Аз оғози фаъолияти ТВ Тоҷикистон ҳамагӣ 9 моҳ сипарӣ шуда буд ва он на журналисти ботаҷриба дошт, на мутахассиси техникӣ. Ҳамроҳи ин шинос, ки ҳоло “тағо” ном бурда мешавад, ба ТВ омаданд. Сармуҳаррири ТВ Иброҳим Раҳматов, бисёр марди донишманд буд. Ӯ аз довталаби “Тағодор” имтиҳон гирифт. Матни 1 филмро, ки ба забони русӣ навишта шуда буд, дод, ки тарҷума кунад. Пешаш луғати русӣ-тоҷикиро низ гузошт. Мирзоев, ки ба фикри худаш забони русиро хеле хуб медонист, аз он истифода накард. Ӯ вожаи “Медведица”-ро “модахирс” тарҷума намуд.
“Раҳматов матни тарҷумаи маро хонда, зери ҳамин калима хатти сурх кашид!” ёд меорад устод. Азбаски дар дили худи ӯ низ шубҳа пайдо шуда буд, аз луғат аллакай ин калимаро меёбаду мефаҳмад, ки онро нодуруст тарҷума кардааст. Бо ин вуҷуд Раҳматов хандидаву Искандари ҷавонро ба кор гирифт ва хато накард. Зеро сар аз ун сол то с.2019 ТВТ бо ин фарди наҷибу хушахлоқ ва сарсупурдаи касбаш сару кор дорад... Устод 59 соли умри худро ба ТВу матбуот бахшидааст, аз ин рӯ, агар ҳар 1 сол дар зиндагии эшон 1 воқеаи хотирмон сурат гирифта бошад, 59 ҳодиса мешавад, ки ҳамаи онҳоро дар 1 мақола зикр кардан аслан номумкин аст. Аммо табиист, ки журналист, алалхусус, агар ӯ солҳои тӯлонӣ ба мисли қаҳрамони мақолаи мо дар мансабҳои масъул фаъолият карда бошад, ҳар сол шояд даҳҳо ҳодисаҳои хотирмону гуворову ногуворро пушти сар мекунад.



Қадаме берун аз хат
И.Мирзоев барномаҳои зиёдеро таҳия кардааст, ки аз ҷониби тамошобинон хуб қабул шуда буданд ва яке аз чунин барномаҳо “Масъулияти волидайн” ном дошт. Азбаски муаллифи ин барнома худаш буд, бояд баранда пайдо мекард. Барандае, ки ҳам истеъдоди хубӣ сухан гуфтан дошта бошад ва ҳам донишу таҷрибаи бойи ҳаётӣ. Баъди ҷустуҷӯҳои зиёд барояш 1 муаллимаи Институти педагогии ба номи Т.Шевченкоро тавсия доданд. Муаллимаро ёфт, мақсадашро фаҳмонд. Ӯ ҳам қабул кард. Муаллима барномаро дар сатҳи хеле баланд бурд, аз ин рӯ, нахустин барнома аз ҷониби тамошобинон хуб пазируфта шуд. Лек фардо субҳ ӯро ба Комитети Марказии Тоҷикистон даъват карданд. Шахси масъул пурсид, ки чаро фалон муаллимаро барандаи барномаи мазкур интихоб кардааст? Маълум шуд, ки муаллима аз шавҳараш ҷудо ва 2 фарзандаш ҳам хонавайрон шуда будааст. Шахси масъул гуфт, ин муаллима ҳуқуқи маънавӣ надорад, дар бораи таълиму тарбияи фарзанд гап занад!!! Мантиқан ин гуфтаҳо дуруст буданд. Зеро ин ҳолост, ки ҳар касе хоҳад мардумро насиҳат мекунад. Дар шӯравӣ сухан вазну сухангӯ қадр дошт! Мирзоев гӯш карду баъд гуфт, ки қабл аз сабти барнома ба ректор Қандил Ҷӯраев муроҷиат карда, дар бораи муаллима пурсид, сипас аз котиби ташкилоти ҳизбии институти мазкур маълумоти заруриро гирифт, ҳатто дар комитети ҳизбии ноҳия бо масъулон дар ин бора сӯҳбат дошт.
-Агар муаллима ҳуқуқи маънавии сӯҳбат кардан дар ин мавзӯъро надошта бошад, пас чаро ба ӯ таълиму тарбияи муаллимони ояндаро бовар кардаанд? –савол дод ба намояндаи КМ ҲК Тоҷикистон И.Мирзоев.
Нафари масъул лаҳзае сукут кард, пешониашро дошту сипас гуфт:
-Қаламу варақро гирифта баёнот нависеду дигар ин хел кор накунед.
Аз болои кори ТВ на танҳо дар КМ ҲК Тоҷикистон, балки аз Маскав ҳам назорати ҷиддӣ мекарданд. Барои мисол, агар дар ягон барнома ҳадди ақал 2 дақиқа навори нуқсдор пахш мешуд, аз Москва талаб мекарданд, ки гунаҳкор ҷазо дода шавад.

Аввалин танқид
Искандар Мирзоев, ки собиқаи калони корӣ дорад, зимни мулоқот бо донишҷӯён ҳамеша таъкид мекунад, ки журналистика касби пурифтихор, аммо басо масъулиятнок аст. Ба қавли ӯ, журналист бояд мавзӯи суҳбатро хуб донад, донишу иттилои кофӣ дошта бошад ва аз ҳама муҳим проблемаро кушода тавонад. Ба андешаи Устод, риояи ин принсип кафолати муваффақияти кори журналист аст. Чунин мисолҳо дар таҷрибаи худи ӯ низ кам набуданд. Замоне ки дар “Тоҷикистони советӣ” кор мекард, дар бораи 1 судяи ш.Қӯрғонтеппа фелетон менависад. Ин нахустин бор буд, ки дар рӯзнома судяро танқид мекарданд. Асли қазия ин буд, ки судя аз 1 фурӯшанда пора гирифта, ӯро аз занаш ҷудо мекунад. Аммо зани фурӯшанда аз ин кор ҳатто хабар надоштааст. Дар натиҷа, судя аз кор барканор шуд. Ӯ адвокат шуд, аммо баъди чанд сол бо пора ба даст афтид. Ба ҷаласаи судӣ, ки дар ноҳияи кунунии А.Ҷомӣ мегузашт, Мирзоевро даъват карданд. Ӯ аз муҳаррир Қаландаров маслиҳат пурсид. Қаландаров ҳамеша ба тобеони худ таъкид мекард, ки агар мавзӯи баҳснок ва ҷанҷолиеро инъикос кунанд, бояд 10 факт ҷамъ кунанд ва аз онҳо танҳо 6-тояшро истифода бурда, 4-тои дигарашро барои эҳтиёт монанд.
Ҳамин тариқ, Қаландаров ба прокурори ҷумҳурӣ занг зада пурсид, ки агар кормандаш ба суди н.А.Ҷомӣ наравад, чӣ паёмаде сурат гирифта метавонад? Прокурори ҷумҳурӣ посух дод, ки дар ин сурат Мирзоевро гунаҳкор мекунанд. Ӯро ба ҳайси шоҳид даъват карда буданд. Раиси суд аз собиқ судя пурсид, ки оё ӯ шоҳидро мешиносад? Ба тарафи ӯ нигоҳ карду гуфт, ки намешиносад. Аён шуд, ки журналисти фелетоннависро кайҳо фаромӯш карда будааст. Вақте аз Мирзоев пурсиданд, гуфт, ки айбдоршаванда фалон одам аст. Судяи собиқ баъди шунидани суханҳои шоҳид ӯро ба ёд овард. Ӯ даъво кард, ки журналисти ба қавли худаш тӯҳматчиро бояд ҳабс кунанд. Аммо Мирзоев дар посух гуфт, агар ӯ гуноҳашро исбот карда тавонад, ҳозир аст ҷойҳояшонро иваз кунанд. Судя ва адвокати собиқ ягон далел надошт, аз ин рӯ, паси панҷара рафт.

 Таассуф
Зимни муроҷиат ба донишҷӯён устод таъкид мекард, ки бесалоҳиятӣ ва сатҳӣ муносибат кардан ба мавзӯъ ва мусоҳиб баъзан на танҳо худи журналист, балки расонаҳоеро, ки аз онҳо намояндагӣ мекунанд, беобрӯ мекунанд. Хоса, ба иштибоҳ роҳ додан дар барномаҳои танқидӣ паёмади хеле ҷиддӣ дошта метавонад. Ва қисса ҳам кард:
-Замоне, ки И.Мирзоев директори барномаҳои ТВи тоҷик буд, барномаи танқидии “Ранда” аз обрӯи хос бархурдор шуд. Вақте гуруҳи эҷодии “Ранда” ба ягон ноҳия ё шаҳри ҷумҳурӣ мерафт, он ҷойҳоро ларза мегирифт. Аммо муддате онро як нафари суст муҳаррирӣ мекард. Ӯ 1 касро танқид мекунад, лек санадҳои мувассақ ҷамъ намеорад, балки бештар ба суханҳои бархе такя карда, барномаро таҳия ва пахш месозад. Одами интиқодшуда дар тӯли 2 моҳ ҳуҷҷатҳои қалбакӣ ҷамъ оварда, аз болои муҳаррири барномаи “Ранда” ба суд шикоят мебарад. Мирзоевро ҳамчун директори барномаҳои ТВ ба суд даъват мекунанд Ҷаласаи судӣ 3 рӯз давом мекунад, аммо журналист худро ҳимоя карда натавонист, аз ин рӯ, ӯ ҳамчун шахси масъули ТВ аз қаллоби дар “Ранда” танқидшуда узр пурсид.
Мирзоев бо таассуф зикр мекунад, ҳоло мо 6-7 шабакаи ТВӣ дорем, аммо онҳо қариб ки барномаҳои танқидӣ надоранд. Барномаҳои танқидие, ки ҳаматарафа воқеӣ, санҷидашуда ва объективӣ бошанд.

Ба ҷои хулоса
Ҳоло И.Мирзоев, ки ба синни мубораки 85 мерасад, бознишаста аст, аммо ӯ бинандаи ҳамешагии шабакаҳои ТВи Тоҷикистон аст. Албатта, муносибати ӯ ба барномаҳои ТВ аз муносибати бинандаи одӣ фарқ мекунад, зеро муваффақияту камбудиҳои эҷодкорони имрӯзаро дида метавонад. Ӯ дар ҳар мулоқот бо навқаламон таъкид мекунад, ки барои муваффақ шудан дар касби интихобкардаи худ донишу таҷрибаи хуб андӯзанд, дар ҷомеа мушоҳидакор ва ҳалолкор шаванд, НОМ бароранд ва меафзояд:
-Ном, ки ба ҳалолкорӣ баромад, он, яъне НОМ туро 1 умр НОН медиҳад ва НОНи ҳалол...
Ҳамин аст, ки устод Искандар Мирзоев, пири журналистикаи Тоҷик 1 умр НОНи ҳалол аз пушти НОМи нек хӯрдааст. Муборак бошад. Мо метавонем!

Нуралӣ Давлатов
журналист


Аз редаксия: Вақте матлаб омодаи чоп буд, аз чандин шогирди устод Мирзоев пурсидем, ки омодаанд, зеро он имзо гузоранд? Ҳамагӣ гуфтанд, ки оре, устод бештар аз ин гуфтаҳо манзалат доранд ва имзои моро гузоред:
-Сӯҳроби Зиё, Карим Азизов, Обид Шакурӣ, Сайёфи Мизроб, Илҳоми Ҷамолиён, Бобоҷон Икромов, Неъмат Мирсаидов...ва дигарон!!!

саҳ 41 аз 83

Китобҳо

Flag Counter