«Чапаев»

Бо шунидани ин ном (насаб) пеши назар симои баҳодуронаи лашкаркаши советӣ Василий Иванович Чапаев аз филми ҳунарии ҳамном падидор мегардад. Савори аспи бидав, бо шамшери бараҳнаи ялаққосӣ, попохи (телпаки) ятреба, алвонҷхӯрии китфпӯшаки мӯина (накидка) албатта аз хотирҳо зудуда намешавад.

Бо ин номи гӯшнавоз сокинони Иттиҳоди Шуравӣ аз аввали солҳои 30 – юми асри гузашта огаҳии хуб доранд. Ҳарчанд корнамоии Василий Иванович дар солҳои 1914 – 1919 маълуму машҳур гашта бошад ҳам, он танҳо баъд аз ба прокат баромадани филми ҳунарии «Чапаев» (1934) маъруфият касб кард. Ва ин филм солиёни зиёд барои дастгоҳи таблиғотии ҳукумати давр барномаеро мемонд.

Филми ҳунарии «Чапаев» аз рӯзгори давраи ҷангии қаҳрамони ҷанги гражданӣ Василий Иванович Чапаев ҳикоят мекунад. Филми мазкур яке аз филмҳои маъруфу маҳбуб ва бомуваффақияти синамогарони советӣ маҳсуб меёбад (1917 – 1991). Ва он дар тарбияи ватандӯстонаи чандин насли советӣ нақши созгор бозид.

Ин филмро бори нахуст ахири солҳои 60 – уми асри гузашта, дар «кинотеатри» деҳа, пушти девори оҳакбастаи мактаб, болои хоки гарми тобистон нишаста, бо завқ чандин маротиба тамошо кардаем. Аз хурд то бузург, марду зан ин филмро борҳо тамошо кардаву аз марги фармондеҳи маҳбуб сахт андуҳгин гаштаву ашк ҳам рехтаанд.

Бо сипарӣ шудани 88 сол аз рӯзи нахустнамоиши филми ҳунарии «Чапаев», ин филм маҳбубияти худро гум накардааст. Бо шунидани ин ном дар лабони дилхоҳ ҳаводори синамои ватанӣ табассум гул мекунад. Дар байни халқ латифаҳои зиёде дар бораи қаҳрамонони асосии ин филм – Чапаев, Анна, Петка ва Фурманов дар чархишанд. Сар аз соли 1934 аз ҷониби ҳаводорон латифаву хушгӯиҳо гирдоварӣ мешаванд. Имрӯзҳо ҳам эҷоди латифаҳо дар бораи Чапаев ва ҳамсафонаш идома доранд.

Филми ҳунарии «Чапаев» (93 дақиқа) аз рӯи асари адиби маъруфи советӣ Дмитрий Фурманов, режиссёрон – бародарон Василевҳо, муаллифони сенария Георгий Василев ва Сергей Василев рӯи навор омадааст.

18.07.1918. Дар Русияи Шӯравӣ аввалин шумораи рӯзномаи «Ҳақиқати Маскав» (“Московская правда”) ба нашр расид.

18.07.1955.КМ ҲКИШ ва Шӯрои Вазирони СССР қарор доданд ба Ветнами Шимолӣ, ки дар ҳоли ҷанг бо ИМА қарор дошт, ба маблағи 400 млн. рубл ёрии беғаразона расонида шавад.

18.07.1972.Президенти нави Миср Анвар Содот, ки ҷонибдори сахти ИМА ва кишварҳои ғарбӣ буд, аз СССР талаб кард 20.000 мушовири ҳарбии худро аз Миср барорад. Содот инчунин СССРро ба ваъдахилофӣ ва қатъи интиқоли силоҳи ваъдадодааш муттаҳам кард.

19.07.1918.Дар Русияи Шӯравӣ аввалин Сарқонуни кишвари нав қабул карда шуд.

19.07.1920. Дар РСФСР комиссияи фавқулоддаи маҳви бесаводӣ таъсис дода шуд.

19.07.1924.Дар Русияи Шӯравӣ аввалин шумораи рӯзномаи «Спорти сурх» (“Красный спорт”) ба чоп расид. Баъди чанде рӯзнома «Спорти шӯравӣ» (“Советский спорт”) ном гирифт.

19.07.1941.Бюрои сиёсӣ бо қарори худ И.Сталинро Комиссари Халқии Мудофиаи СССР таъин кард.

20.07.1917.Намояндагони серб, хорват ва словен дар ҷазираи Корфу ҷамъ омада, Эъломияи таъсиси кишвари навро ба имзо расониданд. Дар асоси Эъломия баъди чанде кишвари нав бо номи Югославия дар харитаи сиёсии Аврупо рӯи кор омад.

20.07.1944. Дар қароргоҳи Адолф Гитлер дар Пруссияи Шарқӣ аз ҳама суиқасди маъруф ба Фюрери олмонӣ сурат гирифт. Ӯ дар натиҷа танҳо чанд захм бардошту халос.

21.07.1955. Иттиҳоди Шӯравӣ аз ҳукуматдорони ИМА дар Олмон талаб кард, ки тақсими ройгони хӯроквориро ба шаҳрвандони Берлини Шарқӣ қатъ кунанд.

22.07.1930. Маркази колхозии СССР (Колхозцент) баҳодиҳӣ ва пардохти музди меҳнати колхозчиёнро на бо пул, балки бо рӯзҳои корӣ муайян кард.

22.07.1960. Куба корхонаҳои истеҳсоли қандро, ки ба ИМА тааллуқ доштанд, миллӣ кунонид. Қанди Куба аз ин ба баъд ба СССР содир мешуд.

23.07.1980. Дар СССР киштии кайҳонии “Союз-37” ба фазо партоб шуд. Ин киштӣ аввалин кайҳоннаварди шарқӣ Фам Туани ветнамиро ба фазои кайҳонӣ баровард.