Истифодабарандагони шабакаҳои иҷтимоӣ, хосса занон тарафдори ба маҳбас кашида шудани ин 3 нафар, алалхусус Матлуба Кулиева, ки худ модар аст, буда, ҷазои ба инҳо додашударо ҷиддӣ ва сахт ҳисоб намекунанд. Бархе ҳатто пешниҳод намуданд, ки ҷавонзанро барои ин кирдораш аз ҳуқуқи модарӣ маҳрум созанд!
«Арӯси замонавӣ», ҳабси «блогерон», таҳқири ноболиғ
Яке аз чунин ҳолатҳо, яъне истифодаи кӯдаки ноболиғ дар навори таҳқиромез аз ҷониби 3 нафар ба ном блогеру пранкерҳо 11.08.2020 рух дода, навори он дар 1 қатор сомонаҳои иҷтимоии интернетӣ нашр гардид. Мавриди масхараву мазаммат қарор гирифтани 1 наврас, ки шояд ноқисулақл бошад, мавриди вокуниши шадиди шаҳрвандону истифодабарандагони шабакаҳои иҷтимоии интернетӣ қарор гирифта, ҳамзамон 1 қатор корбарон аз Раёсати ВКД дар ш.Душанбе дархост намуданд, то пеши роҳи чунин бетартибӣ гирифта шуда, нисбати ин «блогерон» чораҳои дахлдори қонунӣ андешида шавад.
Ҳайати эҷодии газетаи мардумии СССР низ он наворро дид, ки дар он 1 нафар ба ном ҷавонзан, ки садқаи номи модарӣ шавад, бо ҳамроҳии 2 нафар ҷавон, ки садқаи номи мардӣ шаванд, ба тани писарбачае либоси чакани (таҳқири либоси миллӣ-чакан!) духтарона пушонида, рӯяшро бо маҳсулоти ороишӣ (косметикӣ) рангубор намуда, ба сараш тоқиву тӯри арӯсӣ пӯшонида, пасон бар замми ин дар сараш тухм мешикананд. Дар давоми ин ҳама кирдорҳои зиддиқонунӣ «блогерҳо» наврасро ба масхара мегиранд, ки “ранги арӯси замонавӣ шуд”, “мо арӯс кофта гашта будем”, “гап нест дар ин арӯс” ва аз ин гуна суханҳои дур аз маданияти тоҷикона. Он нафари ба ном зан бошад, бо усулу методи хеш ин кӯдакро аз мард ба зан табдил медод…
Ҳабси 5-7 рӯза ва 406 сомонӣ ҷарима…
Тавре ба мухбири мо дар маркази матбуоти Раёсати ВКД дар ш.Душанбе хабар доданд, дар натиҷаи пешбурди корҳои фаврӣ-ҷустуҷӯӣ омодакунандагони ин навор (ба гуфти худи ин одамсуратони ҳайвонтиннат-ПРАНК) муайяну дастгир ва ба мақомоти милитсия дастрас карда шуданд.
Инҳо:
1. Хоҷаев Аҳлиддин Зайниддинович соли таваллудаш 26.01.1989, истиқоматкунандаи к.Борбад, бинои 82, дар байни блогерон ва шабакаҳои иҷтимоӣ бо тахаллуси “Кучкар” маъруф аст;
2. Муҳаммадиев Акбар Одилович соли таваллудаш 23.06.1993, истиқоматкунандаи к.Маяковский, бинои 22;
3. Кулиева Матлуба Баҳодуровна соли таваллудаш 14.03.1994, истиқоматкунандаи к.Профсоюз, хонаи 12 мебошанд.
Зимни таҳқиқи ҳодисаи мазкур муайян карда шуд, ки банаворгирии «пранк»-и ғайриахлоқӣ ва дур аз фарҳангу маданияти тоҷикона бо маслиҳати пешакӣ ва розигии худи ноболиғ Д.Ф, соли таваллудаш 2006 сабт карда шуда, охирон яке аз хешовандони наздики боздоштшуда Хоҷаев Аҳлиддин ба ҳисоб мерафтааст. Бояд донист, ки ин писарбачаи ноболиғ 100 маротиба ҳам розигӣ дода бошад, қабул нест, зеро вай ноболиғ буда, масъулияташ бар дӯши падару модараш аст.
Бо назардошти ҳолатҳои мазкур барои поймол намудани ҳуқуқҳои ноболиғ, ба таври оммавӣ паст задани шаъну шараф ва мавриди масхараву мазаммат қарор додани писарбачаи ноболиғ, ки муқаррароти Қонуни ҶТ«Дар бораи масъулияти падару модар дар таълиму тарбияи фарзанд» вайрон гардидааст, нисбати ҳамаи боздоштшудаҳо парвандаи маъмурӣ тартиб дода шуда, бо Қарори Суд Хоҷаев Аҳлиддин ва Муҳаммадиев Акбар ба мӯҳлатҳои 5 ва 7 шабонарӯзӣ ба ҳабс гирифта шудаанд. Илова бар ин, бо назардошти дар тарбияи шаҳрванд Кулиева Матлуба мавҷуд будани кӯдаки ноболиғ (тасаввур кунед ин зан боз фарзанд доштааст!!!), нисбаташ шартан ҷаримаи маъмурӣ ба андозаи 7 нишондиҳанда барои ҳисобҳо, баробар ба 406 сомонӣ таъин карда шуд.
Ҷойи «Кучкар» ва дӯстонаш маҳбас аст!
Истифодабарандагони шабакаҳои ичтимоӣ, хосса занон тарафдори ба маҳбас кашида шудани ин 3 нафар, алалхусус Матлуба Кулиева, ки худ модар аст, буда, ҷазои ба инҳо додашударо ҷиддӣ ва сахт ҳисоб намекунанд. Бархе ҳатто пешниҳод намуданд, ки ҷавонзанро барои ин кирдораш аз ҳуқуқи модарӣ маҳрум созанд! Воқеан ҳам, оё замоне нарасидааст, ки чунин блогер-панкер-тик-токҳои навбаромади тоҷик, ки бо пахши наворҳои бемаънӣ ва таҳқиромези худ шабакаҳои интернетиро пур кардаанд, ба ҷавобгарии сангинтар, то маҳбас кашида шаванд? Зеро тибқи Конвенсияи ҳифзи ҳуқуқи кӯдак ин кор ҷиноят ба ҳисоб рафта, ҷинояткорон бояд ҳукми сангин бигиранду чанд соли хешро паси панҷара гузаронанд, то бидонанд, ки ҳар амали бад подоши муносиб дорад.
Шералӣ Давлатов, СССР
Салом СССР! Тоҷикистони соҳибистиқлол, ки дар раванди ҷаҳонишавӣ ба пайроҳаи баромадан аз бумбасти комуникатсионӣ қадамҳои устувор гузошта аст, роҳҳои автомобилгарди зиёдеро мумфарш намуда, барои мусофирон ва ронандагон шароити мусоиде фароҳам овард. Вале боиси таассуф аст, ки баъзан ба автомобилҳои мусофиркашон менишинаму шоҳиди муомилоти ногувор аз ҷониби ронандагон ё мусофирон мешавам. Нуқтаи муҳим ин аст, ки баъзе аз ронандагони «ТАКСӢ» худсарона нархи роҳкирои муқарраршударо боло бурда, ба низомномаи корӣ риоя намекунанд, ҳамзамон ба ҷойи 6- нафар дар нақлиёти мусофирбари ОРЕL ZAFIRA 8 мусофирро бо «роҳу воситае» ҷой намуда, вазифаи худро адо менамояд, ҳол он ки онҳо чун хизматчии давлатӣ ба халқ хизмат расонида музди кори хешро мегиранд.
Умедҷони Амонӣ, ш.Душанбе,
тел: 915775818
Барои пешгирии вабои аср Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ-Пешвои миллат, Президенти ҶТ Эмомалӣ Раҳмон тамоми тадбирҳоро андешида истодааст. Роҳбари давлат барои аз ин вабои хатарнок раҳоӣ ёфтани мардуми шарифи Тоҷикистон ба вилояту шаҳру ноҳияҳо маводи хӯрока, доруворӣ, ниқобу дастпӯшакҳои муҳофизатӣ фиристода, дастгирии пайвастаи эшон барало эҳсос мешавад. Коре, ки президентҳои дигар кишварҳо умуман намекунанд!
Моҳи апрел ба н.Файзобод аз номи Сарвари давлат дар 5-мошин хӯрокворӣ, ниқобу дастпӯшакҳои муҳофизатӣ равон карда шуд. Аммо ба бунгоҳҳои тиббӣ, поликлиника ва маркази саломатӣ ягон намуди доруворӣ ва ниқобҳои муҳофизатӣ дастрас нагардид. Аз миш-миши мардум маводи дорувориро ба дорухонаи маркази ноҳия ворид карда, аз ҳамин ҷо дорувории башардӯстона ба куҷо ғайб задааст-номаълум.
Кормандони бунгоҳҳои тиббии деҳаҳои Заркамари Ҷамоати деҳоти Мискинобод гуфтанд, ёрии башардӯстона-маводи доруворӣ ва хӯрока, ки роҳбари давлат барои мо табибон фиристода буд, дастрасашон нашудааст.
Бояд дар навбати аввал ба собиқадорон, оилаҳои ниёзманд, пирони барҷомонда маводи доруворию ниқобҳои муҳофизатиро тақсим мекарданд, вале аз ин ёрии башардӯстона на нафақагирон ва на оилаҳои ниёзманд бархӯрдор нагаштаанд. Пас он 5-мошин кӯмак куҷо ғайб зада бошад?
Ҳокими Сафар, н.Файзобод
Дар вилояти Суғд баҳри таҳкими нуфузи вилоят ҳамчун минтақаи саноатии мамлакат, ба кор андохтани иқтидорҳои нав, роҳандозии истеҳсоли маҳсулоти нави рақобатноку воридотивазкунанда чораҷӯӣ карда шуда, силсилаи корхонаҳои нави саноатӣ мавриди истифода қарор дода шуд.
40 корхонаи нав бо 574 ҷойи корӣ
Бояд гуфт, ки танҳо дар 5 моҳи соли 2020 дар вилоят 40 корхонаи нав бо 574 ҷойи корӣ таъсис дода шуданд. Ҳарчанд дар муқоиса ба ҳамин давраи соли 2019 теъдоди корхонаҳои нав баробар аст, вале шумораи ҷойҳои нави корӣ зиёдтар аст. Корхонаҳои нав асосан дар соҳаҳои саноати сабук, химия, масолеҳи бинокорӣ ва хӯрокворӣ таъсис дода шуда, барои таъмини бозори дохилӣ бо маҳсулоти истеҳсоли ватанӣ ва воридотивазкунанда мусоидат мекунанд. Қобили зикр аст, ки дар маросими ифтитоҳи расмии корхонаҳои коркард ва банду басти асали филиали ширкати “Хантана Канада инк”, истеҳсоли профилҳои пластикии “Афранг пластик”, коркарди меваю сабзавоти “Хуҷанд агро”, истеҳсоли қубурҳои пластикии “Сифат пласт”, шифер ва қубурҳои азбестии “Воситзода” Президенти ҶТ Эмомалӣ Раҳмон иштирок кардаанд.
Содироти асосӣ: Семент, маъдан ва консентрат
Тавре шуъбаи иттилоотию-таҳлилии Дастгоҳи раиси вилояти Суғд хабар медиҳад, давоми моҳҳои январ-майи соли 2020 ҳаҷми истеҳсоли маҳсулоти саноатӣ дар вилоят ба 5,6 миллиард сомонӣ расонида шуд, ки нисбат ба ҳамин давраи соли гузашта бо нархҳои муқоисавӣ 769,6 миллион сомонӣ зиёд буда, 116,1 фоизро ташкил медиҳад. Дар ин давра 432,3 ҳазор тонна семент истеҳсол гардида, содироти бонизоми сементи ватанӣ ба давлатҳои Ӯзбекистону Қирғизистон ба роҳ монда шуд. Тибқи маълумоти раёсати гумруки вилоят, давоми моҳҳои январ-май дар маҷмӯъ 219,9 ҳазор тонна семент содирот карда шуд.
Тибқи маълумоти раёсати гумруки вилоят солҳои охир содироти консентрат ва маъдан ба яке аз маҳсулоти асосии содиротӣ табдил ёфтааст. Дар панҷ моҳи соли равон ба маблағи умумии 83,1 млн доллари ИМА ин маҳсулот содирот шудааст, ки ба 54,6 фоизи тамоми содироти вилоят баробар аст.
Дар “Ширкати куҳӣ-саноатии Тоҷикистону Хитой” давоми 5 моҳ ба маблағи умумии 783,4 млн сомонӣ маҳсулоти саноатӣ истеҳсол гардид, ки бо нархҳои муқоисавӣ нисбат ба ҳамин давраи соли гузашта 1,2 млн сомонӣ зиёд буда, ба 99,9 фоиз баробар аст. Дар КМ “Зарафшон”-и ш.Панҷакент давоми 5 моҳ ба маблағи умумии 1,5 млрд сомонӣ маҳсулоти саноатӣ истеҳсол гардид, ки бо нархҳои муқоисавӣ нисбат ба ҳамин давраи соли гузашта 132,8 млн сомонӣ зиёд буда, ба 109,9 фоиз баробар аст. Суръати афзоиши ҳаҷми истеҳсоли маҳсулоти саноатӣ бо нархҳои амалкунанда бошад ба 158,2% расидааст. Дар КМ “Апрелевка” -и ш.Гулистон давоми 5 моҳ ба маблағи умумии 80,1 млн сомонӣ маҳсулоти саноатӣ истеҳсол гардид, ки бо нархҳои муқоисавӣ нисбат ба ҳамин давраи соли ба 100,0 фоиз баробар буда, бо нархҳои амалкунанда бошад, ҳаҷми маҳсулоти саноатӣ 6,8 млн сомонӣ зиёд гардида, суръати афзоиши он ба 109,1% баробар шудааст. Дар ин давра дар конҳои ангишти вилоят 525,2 ҳазор тонна ангишт истихроҷ гардид.
3,9 миллион ниқобу 8534 либоси махсус истеҳсол шуд
Ҳамзамон, бинобар пеш омадани зарурат, дар ин давра дар вилоят истеҳсоли 1 қатор маводи муҳофизатӣ ба роҳ монда шуд. Чунончӣ, тибқи маълумоти оморӣ ба ҳолати 1 июн 3,9 млн адад ниқоби тиббӣ, 8534 адад либоси махсуси тиббӣ ва 277,6 ҳазор дона маҳлул барои беҳдошти шахсӣ (антисептик) истеҳсол карда шуд.
Таҳлилҳо нишон медиҳанд, ки афзоиши нишондиҳандаҳо дар корхонаҳои дӯзандагии «Ҷавонӣ» ва «Сатн» аз ҷумла аз ҳисоби истеҳсол ва содироти ниқобҳои муҳофизатӣ таъмин карда шудааст. Лозим ба зикр аст, ки дар 5 моҳи соли ҷорӣ дар вилоят ба маблағи 82,7 млн сомонӣ маҳсулоти дӯзандагӣ истеҳсол карда шуд, ки нисбат ба ҳамин давраи соли гузашта 6,2 млн сомонӣ зиёд буда, суръати афзоиш ба 108,1 фоиз баробар аст.
Хуҷанд: Истеҳсоли 95 намуди маҳсулоти саноатӣ
Сарфи назар аз мушкилиҳои пешомада, саноатчиёни шаҳри Хуҷанд бо дарки масъулият фаъолияти бомароми коргоҳҳои худро ба роҳ монда, барои коҳиш наёфтани нишондиҳандаҳои ин соҳа, ҳиссагузорӣ намуда истодаанд. Дар натиҷа, мувофиқи нишондиҳандаҳои 5-моҳаи оморӣ ҳаҷми умумии маҳсулоти истеҳсолгардида ба 471,2 миллион сомонӣ расидааст, ки нисбат ба ҳамин давраи соли гузашта 100,1 фоизро ташкил дод. Дар ин бора Маъмур Юсуфзода, котиби матбуотии раиси ш.Хуҷанд ба мухбири СССР иттилоъ дод.
Аз таҳлилҳо бармеояд, ки қисми таркибии ин нишондиҳанда аз ҷониби корхонаҳои саноатӣ ба маблағи 212,2 млн. сомонӣ маҳсулот истеҳсол гардида, он нисбатан 34,4 фоиз зиёд, корхонаҳои хизматрасонии соҳаи саноат 93,8 млн. сомонӣ, ё 26,8 фоиз зиёд шудааст. Дар ин давра аз тарафи 16 корхонаҳои саноатии шаҳр ба маблағи 91,9 млн. сомонӣ маҳсулот ба давлатҳои хориҷии дуру наздик содирот карда шуда, ҳиссаи он дар маҷмӯи маҳсулоти саноатӣ 19,5 фоизро ташкил медиҳад.
Инчунин аз ҷониби 63 адад корхонаҳои хурду калон маҳсулотҳои ивазкунандаи воридот ба маблағи 169,6 млн. сомонӣ истеҳсол гардида, дар корхонаҳои шаҳри Хуҷанд 95 намуд маҳсулоти саноатӣ истеҳсол карда мешавад, ки аз онҳо ҳаҷми 28 намуд маҳсулотҳо нисбат ба ҳамин давраи соли 2019 зиёда аз 100,0 фоиз таъмин карда шудааст.
Бӯстон: 32 корхонаи саноатӣ фаъоланд!
Мақомоти иҷроияи ҳокимияти давлатии шаҳри Бӯстон ҷиҳати ба кор андохтани иқтидорҳои истеҳсолӣ, коркарди ашёи хоми Ватанӣ ва таъсиси коргоҳҳои истеҳсолӣ тадбирҳои заруриро андешида истодааст.
Бино ба маълумоти дафтари матбуоти раиси ш.Бӯстон, дар шаҳри Бӯстон дар давоми 5 моҳи соли 2020-3 адад корхонаҳои истеҳсолӣ ба монанди корхонаи истеҳсоли қубурҳои пластикии ҶДММ «Сифатпласт», корхонаи истеҳсоли қубур ва шиферҳои азбестии ҶДММ «Восидзода» ва корхонаи истеҳсоли хӯроки парандаи ҶДММ «Агроҳамкор» мавриди истифода қарор дода шудааст.
Бояд қайд намуд, ки дар 5 моҳи соли 2020 ҳаҷми истеҳсоли маҳсулоти саноатӣ бо назардошти хизматрасонии барқу об ва бахши хусусӣ 226 млн. сомониро ташкил дод, ки нисбат ба ҳамин давраи соли гузашта 157 фоизро дарбар мегирад. Дар 32 адад корхонаҳои саноатии шаҳр истеҳсоли маҳсулоти саноатӣ ба монанди орд, сабус, обҳои ташнашикан, машрубот, шарбатҳои мевагӣ, равғани растанӣ, сангҳои ороишӣ, мех ва мехҳои печон, қубурҳои гуногун, маҳсулоти қоғазӣ, халтаҳои полипропеленӣ ва полиэтиленӣ, зарфҳои пластикӣ, арматура, маҳсулоти дӯзандагӣ ва ғайра ба роҳ монда шудааст.
СССР
Шумораи умумии нафақагирон дар ҷумҳурӣ ба ҳолати 1 июли соли равон ба 722 688 нафар расида, андозаи нафақаи миёна дар ҷумҳурӣ 300,15 сомониро ташкил медиҳад. Талабот барои маблағгузории нафақа дар 6 моҳи соли равон 1415,7 млн. сомониро ташкил дода, ба ҳолати 9 июли соли ҷорӣ 1 259,0 млн. сомонӣ ба ин самт равона карда шудааст. Дар ин бора зимни нишасти матбуотӣ Дилмурод Давлатзода, директори Агентии суғуртаи ичтимоӣ ва нафақаи назди Ҳукумати ҶТ хабар дод.
Аз ҳисоби маблағҳои мутамаркази Агентӣ бинобар таъмин нагардидани қисми даромади буҷети суғуртаи иҷтимоӣ ва нафақа, барои маблағгузории саривақтии нафақа ва кумакпулиҳои иҷтимоӣ ба вилоятҳо ва шаҳру ноҳияҳои ҷумҳурӣ 323,4 миллион сомонӣ ҷудо гардидааст. Барои хизматрасонӣ ба нафақагирон ба Бонки давлатии амонатгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон «Амонатбонк» 7,8 млн.сомонӣ гузаронида шудааст.
Бо гузашти чанд сол ӯ бори аввал ба хобам даромад. Ҳамон хеле, ки дида будамаш – нуронӣ, солхӯрда ва бо чеҳраи бозу асили тоҷикона... Намедонам, ҳоло ӯро зинда гӯям ё... Чунки чанд сол аст, аз ӯ хабаре надорам. Аз ин рӯ, ӯро зинда ёдовар мешавам.
Дар бораи ӯ аз ӯзбекҳои мӯйсафеди муқими Амрико шунида будам. Шумораи телефони ӯро ҳам аз онҳо пайдо карда, чандин маротиба телефонӣ сӯҳбат кардам. Аз шунидани садои ман ӯ ба ваҷд меомад, овозаш меларзид, шод мешуд, зеро таи чанд соли ҷудоӣ аз меҳан, касе бо вай бо забони модариаш сӯҳбат накарда буд. Ҳамеша ӯ маро ба хонааш- меҳмонӣ даъват мекард. Вале ҳеҷ вақт намешуд, ба суроғаш биравам, билохира рӯзе онро пазируфтам ва аз баҳри кору борам баромада, ба дидораш роҳ пеш гирифтам, ки тирамоҳи соли 1997 буд. Баъди тай намудани тахмин 400 километр ба шаҳри Ютика расидам…
Сари кӯчае марди синаш тахминан аз 70 сола каме зиёдтар, маро интизор буду ҳар мошини наздикаш омадаро бо диққат назар мекард. Ҳарчанд ӯро боре ҳам надида будам, вале аз чеҳраи асили тоҷиконааш зуд шинохтамаш. Мо бо табассум сӯи якдигар ҳаракат карда, чун расми аҷдодамон ҳамдигарро ба оғуш гирифта, салому аллейк ва аҳволпурсӣ намудем. Ӯро ҳаяҷон фаро гирифта буд, аз чашмонаш ашк ҷорӣ шуд... Дар равиши гуфтугӯ гаштаву баргашта аз ман мепурсид, ки «маро мефаҳмӣ?». Чунки ба қавли худаш тайи солҳои дурӣ бо кам касон тоҷикона сӯҳбат намудаасту қариб забонро фаромӯш кардааст. Ман ӯро хуб мефаҳмидам, гоҳ-гоҳ ҳаяҷонзада мешуд ва баъзан калимаҳои англисро истифода мекард... Аз ӯ пурсидам, ки «кадом шамол вайро ба ин сӯи уқёнус овард?». Ӯ оҳи чуқур кашиду қиссаи худро кард...
Фирори нобарор
... Исми ӯ Абдулваҳҳоб аст, аммо баъзан Абдул ҳам мегӯяндаш ва зодаи Кӯлоби бостонӣ буда, 52 сол (то соли 1997) инҷониб дур аз зодгоҳаш дар Амрико зиндагӣ мекард. Солҳои бистуми асри гузашта падарашро НКВД бурду дигар ӯ барнагашт. Дар хонаи касе зиндагӣ мекард, ки то ҳол намедонад, ӯ барояшон кӣ мешуд. Аммо дар хотираш ҳаст, ки он шахс зиндагии хуб дошту соҳиби ду зан буд. Рӯзе он мард ба хона омада мефармояд, ки чизу чораро ҷамъ бикунанд, фардо шаб ба Афғонистон мераванд. Дар ҳақиқат, шаби оянда роҳи кишвари ҳамсояро пеш гирифтанд ва қабл аз убури марз дар яке аз деҳаҳои наздисарҳадӣ хонаи кадом хешашон таваққуф намуданд. Он мард модару бародари ӯ ва як зани худро ҳамроҳ гирифта гуфтааст: «Аввал ман рафта дар онҷо ҷой тайёр мекунаму баъд омада шуморо ҳам мебарам, ман зуд бар мегардам». Онҳо марзро убур карданд. Абдулваҳҳоби кӯчак ҳамроҳи ҳамсари дуюму бачаҳои дигари ӯ онҷо мунтазир шуданд, аммо аз он мард дигар дарак нашуд. Пас се моҳ шахсе аз он тараф баргашта хабар овард, ки баъди як ҳафтаи аз марз гузаштан он мард мариз шуду фавтид.
Абдулваҳҳоби бекасу кӯй дари хонаи мардум, дар чойхонаву бозору мағозаҳо мардикорӣ карда, зиндагӣ мекард. Ҳамон вақт дар шаҳри Кӯлоб муассисаи «Тоҷикселпром» будааст, ки ӯро ба кор гирифтанд. Дар чойхонае вай чойнику пиёлаи истифодабурдаи рӯи мизоҳоро ҷамъ менамуд. Маъоши якумро ҳам гирифту бори аввал барои худ сару либос харид. Ҳамин хел рӯзҳояш сипарӣ мешуданд. Гоҳ гоҳе дар хонаҳои мардум мардикорӣ мекард. Рӯзе вайро дар чойхона марди русе назди худ хонда гуфт:
- Ҳамин хел барои ҳама мардикорӣ карда мегардӣ? Биё, ман туро ба аскарӣ мефиристам, онҷо зиндагиро ёд мегирӣ, соҳиби ягон касбу кор мешавӣ, савод меомӯзӣ.
Тоҷики «Власовчӣ»
Абдулваҳҳоб розӣ шуд. Баъди чанд вақте ба суроғааш даъватнома омаду ӯро ба аскарӣ бурданд. Ин соли 1937 буд. Чанд муддат дар шаҳри Донетск машғулиятҳои низомӣ омӯхт. Ҷанг бо Финландия сар шуд ва ӯро ба ҷанг фиристонданд. Баъди хатми ҷанг бо Финладия қисми онҳоро ба Бессарабия бурданд. Дар ҳамин вақт Ҷанги Бузурги Ватанӣ оғоз шуд ва боз ӯро ба набард фиристонданд. Ӯ дар ҳайати артиши генерал Власов меҷангид. Артиши онҳо дар муҳосира афтод, фармондеҳашон фармуд, сарбозон силоҳи худро ба замин гузошта таслим шаванд. Ва ӯ асир шуд. Азбаски захмӣ буд, ӯро барои муолиҷа ба госпитале, ки дохили лагери асирон буд хобонда муолиҷа намуданд.
Баъди чанде лагери онҳо аз тарафи артиши иттифоқчиён озод карда шуд. Ҷанг ҳам ба охир расид. Ҳама асирон ба ҳар тараф барои идомаи зиндагии худ рафтанд. Овозае буд, ки аскарони сурхи асир агар ба ватанашон баргарданд, ба ҷазои сахте дучор хоҳанд шуд. Ин буд, ки Абдулваҳҳоб ва чанд тоҷики дигар ҳаросида, онҷо монданд. Даҳ сол ӯ дар лагери асирони озодшуда зиндагӣ кард. Тайи ин муддат бо як зани олмонӣ, ки зодаи Австрия буд, ошно шуда, хонадор гардиданд.
Дар лагер як коммисиюне фаъолият мекард, ки асиронро мувофиқи хоҳиши худашон ба дигар кишварҳои дунё барои зиндагии минбаъда мефиристоданд. Ӯ сокини шаҳри Ню Йорки ИМА шуд.
Ҳамшаҳриҳои худро пайдо кард. 4 нафар шуданд. Худи ӯ, Исмоили бухороӣ, Аҳлиддини ғармӣ ва Почо аз Истаравшан, ки ҳама тоҷик буданд. Баъдан боз чанд тоҷики дигар низ пайдо шуда, шумораашон 12 нафа расид. Аз будани якдигар қуввату тавоноӣ пайдо намуданд. Акнун ба хонаи ҳамдигар рафтуомад мекардагӣ шуданд. Дар ғаму шодӣ мунису ғамхори ҳам буданд. Оиладор шуда соҳиби фарзанду набера гашта, баъзеашон қудо ҳам гардиданд. Абдулваҳҳоб соҳиби ду писар гашт. Тайи чанд сол аз ҳолу аҳволашон касе хабар надошт. Онҳо ҳам дар бораи Тоҷикистон чизе намедонистанд. Акнун ба тақдири худ тан дода буданд. Роҳи бозгашт ба Шуравӣ барояшон баста буд. Аммо ҳамеша дар ёди Ватан буданду дар орзуи дидани он месӯхтанд... Дар ҳама кор аз Аҳлиддин, ки байнашон шахси қадбаланду тану туши паҳлавонӣ дошт, маслиҳат мепурсиданд. Миёнашон маслиҳату васияте буд, ки агар ба касе муяссар гардаду ба Тоҷикистон равад, ҳатман аз хоки Ватан ҳамроҳи худ биёрад ва рӯи қабри гузаштаҳо пошад. Бо мурури замон, бо калону соҳиби кору маълумот шудани фарзандонашон ҳама ба ҳар тарафи Амрико кӯчиданд.
Насими Тоҷикистон
...Рӯзе дар масҷид ба дасти Абдулваҳҳоб маҷалае расид, ки рӯи саҳафоти он акси манзараҳои кӯҳистони Тоҷикистон ва мардуми он таҷассум ёфта буд. Абдулваҳҳоб мисли кӯдаки ба дасташ шириние афтода, шодикунон онро зуд нусхабардорӣ карда, ба ҳамсояву дӯстонаш нишон медод ва бо ифтихор «ин расми сарзамини ману мардуми ман аст», мегуфт ва қиссаҳо аз диёраш мекард. Ин «бозёфт» дар дили ӯ алангаи дидори зодгоҳашро барангехт. Хушбахтона, баъди эълони «бозсозӣ»-и Горбачёв, Абдулваҳҳоб аз тариқи Салиби Сурх хешу ақрабои худро пайдо кард, аммо мутаасифона касе аз ҳамроҳонаш он вақт зинда намонда буд. Дидори дигарбораи Ватан, табиату мардуми он танҳо ба ӯ насиб гардид.
Ба ватан, ба Тоҷикистон
Нимаи дуюми солҳои 80-и асри гузашта, Абдулваҳҳоб бо тушае роҳ ба сӯи сарзамини аҷдодияш гирифт. Рӯзи дуюми сафар тайёра субҳи барвақт ба майдони ҳавоии Душанбешаҳр расид. Ба зону нишаста, замини муқаддаси диёрашро саҷда карда, онро се дафъа бӯсид ва баъдан се дафъаи дигар бо кафи дастонаш заминро палмосида, ба дидагонаш молида, роҳ сӯи шаҳри Кӯлоб гирифт. Таи ду моҳ онҷо монд. Аз ҷойҳои бачагиаш гузашта дидан кард. Ба талу теппаҳои атрофии шаҳр баромада манзараҳои гирду атрофии онро бо завқ тамошо мекард. Шаҳр тамоман дигар шуда буд, ободии зиёдеро дид. Кӯчаву хонаҳои ҳозиразамон, мардуми хушбахт. Аммо табдили иқлим ба ӯ нафорид, ки тез - тез бемор мешуд. Илова бар ин маризии завҷааш ӯро ба ташвиш меовард. Ин буд, ки боз ба Амрико баргашт.
Дар бозгашт васияти дӯстонашро фаромуш накарда, як каф хок ҳамроҳ гирифт. Тибқи васияти ҳамватанонаш аввал ба зиёрати оромгоҳи онҳо рафт ва миқдоре аз он хокро рӯи қабрашон пошид. Бигзор онҳо худро дар хоки Ватан ҳис бикунанд...Қисми дигари онро дар рӯймолчае баста дохили ҷевонаш нигоҳ медошт, ки ба ман ҳам онро нишон дод.
Ватан надорӣ-ҳеҷ касӣ!!!
Ман аз ӯ пурсидам, ки таи зиёда аз 50 соле, ки дар Амрико зиндагӣ мекунад, онро чӣ гуна дарёфтааст? Меарзад, ки ман ҳам мисли ӯ инҷо монам? Ӯ чизе гуфт, ки то ҳол он дар хотирам мондаасту ба зиндагии ояндаи ман таъсир кард. Вай гуфт:
- Додарам, Амрико мамлакати хуб аст, аммо на барои ману ту. Агар ҳаминҷо таваллуд шуда ба воя мерасидем, он гоҳ таҳҷоӣ шуда, вориди ҷомеаи он мешудем. Писару набера ва абераҳои мо амрикоӣ мешаванд, вале барои ману ту, ки нону оби Тоҷикистон калонамон кардааст, ин мушкил аст. Ман ку аз ин мушкилот қариб гузаштам. Зиёда аз 50 сол мешавад, аз Тоҷикистон дурам, ба тақдирам кайҳо тан додам. Аммо ту мактабатро тамом бикуну баргард, донишу таҷрибаи инҷо омӯхтаи худро барои ободии ватанат сарф намо. Ба гуфти худат, Тоҷикистон ҳоло шукр тинҷу мустақил ҳаст... Амрико кишвари бой аст, пули бисёр дорад, аммо он дар кӯчаҳо рехтагӣ нест. Ҳама пули ин мамлакатро ҷамъ карда наметавонӣ, агар ҷамъаш ҳам кардӣ, Ватан ки надорӣ-ҳеҷ кас нестӣ. Муҳите, ки ту ба воя расидаӣ, он муносибати байниҳамдигарии тоҷикона, он дӯстиву рафоқат, он хешутаборӣ, он рафту омадро ту инҷо пайдо карда наметавонӣ. Пириат шояд дар хонаи пиронсолон гузарад, ки дар ин ҷо як чизи маъмулист, агарчи фарзандони зинда дорӣ. Ҷанги сабил сар шуду моро аз хонаву дар дур партофт. Чӣ мушкилоте аз сари мо нагузашт. Ғариби дарбадар шудем, ки ин ҳасрата мисли дигар амраҳом ба гӯр мебарум...
…Аз он рӯз 16 сол сипарӣ шуд, ки ман дар Тоҷикистонаму аз пешравиаш меболам. Вале дигар аз акаи Абдулваҳҳоб хату хабаре надорам. Шумораи телефонашро ҳам гум кардам. Намедонам ӯ куҷосту дар чӣ ҳол аст? Кош, зинда бошад...
Нуралӣ Шоҳиён
Махсус барои СССР
ХАБАРҲОИ ОХИРИН
- Деваштич: об нест, барқ проблема, картошка сӯхт... Назар
- Асрори мадрасаи Хоҷа Сарбоз Назар
- “Стратегияи давлатии муқовимат ба коррупсия дар Ҷумҳурии Тоҷикистон барои давраи то соли 2030” Назар
- Резаахбор Назар
- Бародар қарори судро иҷро намекунад… Назар
- Таъминот кори мактаб нест Назар
- Абуҳанифа: таоруфи миллӣ ва Ислом Назар
- Беадолатӣ дар футболи тоҷик Назар
- Редаксия супориш дод: Чилучорчашма рав! Назар
- «Мардон» - мушкили №1 дар Душанбе Назар
- Дар як сатр Назар
- Адвокати хайрхоҳ меҷӯям… Назар
