Гитлер барои ин кор президенти Чехословакия Бенешро миёнрав қарор дод. Бенеш шахсан ба Сталин бо мактуб муроҷиат кард ва аснодро пешкашӣ ӯ намуд. Дар Маскав зуд вокуниш нишон дода, пешниҳод карданд, ки тавассути сафорати СССР дар Берлин корро пеш баранд. Ба тааҷуби немисҳо, Сталин пешниҳод намуд ҳуҷҷатҳоро бихарад ва Гейдрих барои ин аснод 3 млн. пули тилло талаб кард. Дар аввалҳои моҳи май, фиристодаи махсуси Маскав пулро ба Берлин овард ва аснодро ба СССР баровард. Аммо ба андешаи ҷосуси шӯравӣ Л. Треппер ин аснод ҳама қалбакӣ буданд ва немисҳо мехостанд Артиши Сурхро бе роҳбар монанд. Албатта Тухачевский бо як қатор афсарони олирутбаи олмонӣ, хусусан бо генерал Фрич робитаи танготанг дошт. Ба андешаи муаррихон генерал Фрич ҳамеша аз иттиҳод бо Русия ҷонибдорӣ мекард, аммо ин далел бар хиёнати Тухачевский набуд. Аз тарафи дигар Тухачевский тибқи масъулияте, ки дар Артиши Сурх ишғол мекард, дар ҳамкории ҳарбии миёни СССР ва Олмон ширкат меварзид ва солҳои 1922 то 1933 дар чанд машқи ҳарбии Олмон низ иштирок намуда буд.
Қурбониёни сиёсат
Аслан ба андешаи бисёриҳо, тозакунии Артиши Сурх дар солҳои 30-юм ба мухолифати Сталин бо Тротский рабти танготанг дорад. Бояд қайд кард, ки дар рафти ҷанги шаҳрвандии Русия, нерӯи асосии зарбазани Артиши Сурхро лашкари савора ташкил медод. Дар рафти Ҷанги шаҳрвандӣ саворагони сурх ба се иттиҳоди пурзӯр тақсимбандӣ гардиданд. Ба ин иттиҳодҳо Армияи 1-уми савора, Армияи 2-юми савора ва казакҳои червонӣ дохил мешуданд. Дар натиҷаи ин тақсимбандӣ қумандонҳои савора низ ба се гурӯҳ тақсим шуданд. Ҳамаи ин гурӯҳҳо дар гирди Тротский ва Сталин муттаҳид шуда буданд. Лев Тротский дар рафти Ҷанги шаҳрвандӣ роҳбарияти кулли Артиши Сурхро ба ӯҳда дошт ва дар артиш аз обрӯи вежае бархурдор буд.Тротский аз казакҳои червонӣ пуштибонӣ мекард. Фармондеҳи кулли Артиши Сурх, бештар дар манотиқи амалиёти казакҳои червонӣ ҳузур дошт ва роҳбарияти онҳоро (Тухачевский ва Якир) бу хубӣ мешинохт.
Аммо Сталин дар рафти ҷанг, дар манотиқи амалиёти Армияи 1-уми савора бештар ҳузур дошт ва бо фармондеҳони он аз наздик ошно шуд. Сталин бо Будёний соли 1918 якҷоя дар Царицин (Сталинград) меҷангид ва Ворошиловро бошад, ҳанӯз қабл аз инқилоби Октябрӣ мешинохт. Аслан фармондеҳии Армияи 1-уми савора қариб ба пуррагӣ аз ҷониби Сталин интихоб ва пешбарӣ гардида буд. Соли 1922 Сталин Котиби генералии Ҳизби болшевикӣ интихоб шуда, сарварии Шӯъбаи бақайдгирӣ ва тақсимоти кадрҳои роҳбарикунандаро ба ӯҳда гирифт. Вазифаи нав ба Сталин имконият дод қудрати азимеро дар дасти худ мутамарказ гардонад. Натиҷаи ҳамин сиёсат буд, ки собиқадорони Армияи 1-уми савора баъди чанде зинаҳои болоии қудрати ҳарбиро дар аввалин кишвари Шӯроҳо ишғол намуданд. Зиддияти Сталин ва Тротский ҳарбиёнро ҳам ба 2 гурӯҳ тақсим намуд ва дертар онҳое, ки бо Тротский алоқа доштанд аз вазифаҳояшон сабукдӯш гардида, аксарият ба қатл расиданд.
Михаил Тухачевскийро низ мешавад ба ҳамин суфуф шомил намуд. Баъди ба ҳабс гирифтани маршал, тафтиши кори ҷиноии ӯ камтар аз як моҳ тӯл кашид ва баъди 2 рӯзи анҷоми он, мурофиаи судӣ баргузор гардида, 1 рӯз идома ёфт ва баъди чанд соати эълони ҳукми суд, Тухачевский парронда шуд.
Меҳрубон Салимшоев,
Муаррихи СССР
Тел.: 937-77-66-30
