Имрӯзҳо сомонаҳои иҷтимоӣ, ки барои муошират равона карда шудаанд, ба минбари дашному ҳақорат, таҳқиру таҳдид табдил ёфтаанд. Корбарандагони тоҷикони “хориҷӣ” 1 сӯ, ташвишовараш аст, ки баъзе аз истифодабарандагони интернетӣ дар дохили кишвар низ бо 1 маърифати хеле паст набуди граматикаву этика, дар саҳифаҳои гуногуни сомонаҳои иҷтимоӣ “публикатсия, комментария ва поделится” мекунанд...
Инстаграм: “Фу мегум, Фу!”
Дар шабакаҳои ичтимоӣ, амсоли Инстаграму Фейсбук ва Одноклассники қариб тамоми сарояндагону шахсиятҳои шинохтаи ҷомеаи тоҷик саҳифаҳои шахсии худро доранду ҳар яке барои зиёд намудани аудиторияи худ талош мекунад. Барои ин гоҳе бо либосҳои нимбараҳна ва навиштаҷотҳои таҳқиромез мардумро ба худ ҷалб месозанд. Сипас, оғоз мешавад таҳқиру дашному таҳдид дар комментҳои мардум.
Масалан, Меҳринигори Рустам вақте дар саҳифаи “Инстаграм”-аш аксеро гузошту мардум дашному ҳақоратро оғоз карданд. Аз ҷумла истифодабарандае бо номи “ufc_boroda_” менависад, ки “Эээ мехригори ё чумагули либос пушид чазир шдай ку дхтарорам чазир мекни”. Ба ин монанд Фируза Ҳафизова, сарояндаи дигари кишвар дар саҳифаи худ навореро аз ҳаёти шахсии худ гузошт, ки он ҳам зери танқиди зиёд аз ҷониби мардум гардид.
Мисоли дигар, истифодабаранди дигаре бо номи___rus1k___03 меанвисад, ки “И мошина ба зобонш тоза мекна просто барой сурат гири болошда шиштай. Мардум дар интернет нишаста, аҳамият намедиҳанд, ки ин ҳама таҳқиру дашномҳо онҳоро расвои 2 олам мекунад!
Маҳз ба хотири нафароне, ки вақти зиёдеро барои таҳқири сарояндагон дар Инстаграм сарф мекунанд, Фируза Ҳафизова дар охири соли 2019 сурудеро бо номи “Фу мегум” нашр намуд, ки муҳтавои кутоҳаш “мардум ба ман кор нагирен” буд.
Фейсбук-ҳақоратхонаву ғайбатхона?
Фейсбук низ ба яке аз минбари “Ҳақоратхонаву Ғайбатхона” табдил гардидааст. Хуб, аст, ки ҳар лаҳза мо аз хабарҳои дохиливу хориҷи бохабар мешавем ва ҳама намуди рекламаро мебинем. Аммо расмҳо, навору навиштаҷотеро, ки душманони миллати тоҷик нисбат ба ватан омода месозанд, хело нигаронкунанда аст. Зеро дар аксарияти матлабҳояшон бо расм, видео, графика кадом 1 мақомдори тоҷикро дар либоси ҳар гуна ҳайвон, карикатура ва факту рақамҳои бардуруғ нашр мекунанд. Сипас баҳсу мунозираҳои шадид байни ҳамдигар оғоз мегардад, ки саропо иборат аз ҳақорат, ҳамоқат, дашному тадвини миллати тоҷик аст. Дар ҳоле, ки дар пушти ҳар 2 девор тоҷикакон менишинад, тамошобинони дигари хориҷӣ муноқишаи бародаронро назорат мекунанд ва ба ҳоли мо механданд. Ҳарду ҷониб меъёр ё худ этикаи инсониро риоя намекунанд. Зеро ҷангҳои зеҳнии мухолифону ҳукуматиро душманони миллати тоҷик метавонанд бар нафъи худ истифода кунанд... агар накардаанд. Мо Метавонем!
Шералӣ Давлатов, СССР
