Корвони саломатӣ таҳти шиори «Аз ташхиси вируси норасоии маснунияти одам (ВНМО) гузар, аз солимии худ огаҳ бош!», ки дар ш.Бохтар баргузор шуд, зиёда аз 4230 нафар сокинони ин шаҳрро аз хизматрасонии ройгони тиббӣ баҳравар сохт.
Ҳафтаи гузашта ҷиҳати таъмини сатҳи сиҳатии сокинон ва пешгирии эшон аз гирифторшавӣ ба маризиву бемориҳои мухталиф «Корвони саломатӣ»-и навбатии Вазорати тандурустӣ ва ҳифзи иҷтимоии аҳолии ҶТ ба ш. Бохтари в.Хатлон сафарбар гардид. Дар корвони саломатӣ беш аз 100 нафар мутахасисони соҳаи тиб ҷалб шуда, дар рафти баргузории он зиёда аз 4230 нафар сокинони шаҳр аз хизматрасонии ройгони тиббӣ бархӯрдор гардиданд. Аз ҷумла, 169 нафар аз ташхиси ВНМО, 543 нафар аз ташхиси ултрасадоӣ, 205 нафар аз ташхиси флюриографӣ, 208 нафар бо хуни донорӣ гузаронида шуд. Ҳамзамон, зимни баргузории «Корвони саломатӣ» 110 кӯдак хатна гардида, дар 6 нафар кӯдак ҷарроҳии чӯраи модарзодӣ гузаронида шуд.
 Гуфта мешавад, ки дар ҳайати корвони саломатӣ тамоми муассисаву сохторҳои тобеи Вазорати тандурустӣ ва ҳифзи иҷтимоии аҳолии ҶТ, аз қабили МД “Маркази ҷумҳуриявии ташаккули тарзи ҳаёти солим”, МД “Маркази ҷумҳуриявии мубориза бар зидди бемории ВНМО”, МД “Маркази ҷумҳуриявии ҳимояи аҳолӣ аз бемории сил”, МД “Маркази ҷумҳуриявии таълимию клиникии тибби оилавӣ”, МД “Маркази ҷумҳуриявии илмии хун”, МД “Маркази ҷумҳуриявии илмии ҷарроҳии дилу рагҳо” ва дигар зерниҳодҳои дахлдор ҳузур доштанд. Ҳамзамон, барои шахсони маъюб вобаста ба шакли маъюбияташон аробачаи маъюбӣ ва ба қисми дигар асобағал (асо барои нобиноён) тақдим карда шуд.

Баҳодур Уроқов, СССР,  вилояти Хатлон

20 майи соли ҷорӣ дар кишвар Рӯзи дави миллӣ эълон шуда, он дар тамоми шаҳру ноҳияҳои мамлакат дар 1 вақт-расо соати 08:00 шурӯъ мегардад. Ин иқдом бо мақсади таҳкими тарзи ҳаёти солим, рушду нумӯи варзиш ва оммавияти он дар байни мардум сурат гирифта, масофаи дав 10 км. масофаро ташкил медиҳад.
Дар ш.Душанбе дави миллӣ аз даромадгоҳи маҳаллаи Чорбоғ сар шуда, баъдан ба воситаи хиёбони Ҳофизи Шерозӣ то боғи Наврӯзгоҳ идома меёбад. 1 рӯз қабл аз ин бошад, рӯзи 19.05.2018 соати 9:00 дар сартосари мамлакат марафони велосипедронӣ ба нақша гирифта шуда, хоҳишмандон метавонанд дар ин чорабиниҳои варзишӣ ширкат варзанд.

  Дар назар аст, ки ҷасади шоири шинохтаи Тоҷик Бозор Собирро субҳи рӯзи 14.05.2018 ба Ватан биёранд. Тобути шоир соати 3-исубҳ ба фурудгоҳи Душанбе хоҳад расид, вале ҳоло маълум нест, ки он аз Сиэтл ба Душанбе тавассути ширкати «Туркиш Эйрлайн» тавассути Истамбул ва ё «ФлайДубай» тариқи Дубай оварда мешавад.
   Тибқи дастури президенти ҶТ Эмомалӣ Раҳмон ва раиси ш.Душанбе Рустами Эмомалӣ ҷасади Бозор Собир дар оромгоҳи Лучоб дафн хоҳад шуд. Айни замон аз ҷониби масъулини ин оромгоҳ барои ин амал корҳои омодагӣ рафта истодааст. Аз ҷумла, гуфта мешавад, ки пойдеворҳои қабри шоир алакай омода карда шудаанд ва корҳои боқимондаи меъморӣ бо гузоштани санг пас аз ба хок супоридани шодравон анҷом меёбад.

   9 майи соли ҷорӣ аҳли фарҳангу эҷод ва зиёиёни н.Бобоҷон Ғафурови вилояти Суғд бо сафари фарҳангию ҳунарӣ ба н.Лайлаки Ҷумҳурии Қирғизистон сафар намуданд. Ин чорабинии адабӣ-фарҳангӣ, ки таҳти унвони «Рӯзи фарҳанги н.Бобоҷон Ғафуров дар н.Лайлаки Ҷумҳурии Қирғизистон» баргузор шуд, бо пешвози меҳмонони Тоҷик дар даромадгоҳи «Қайрағоч»-и н.Лайлак шурӯъ гашта, меҳмононро муовини аввали раиси н.Лайлак А.Исоев хайрамақдам гуфт.
   Бино ба иттилои маркази матбуоти ҳукумати н.Б.Ғафуров,баъди қабул меҳмонон ба марказӣ ноҳия-шаҳри Исфана раҳсипор гардида, нахуст дар пояи муҷассамаи аскари номаълум ва муҷассамаи арбоби давлатӣ Исҳоқ Раззоқов гулчамбар гузоштанд. Сипас, ба 9 нафар иштирокчиёни Ҷанги Бузурги Ватанӣ, ки дар он ҷо умр ба сар мебаранд аз номи МИҲД-и н.Бобоҷон Ғафуров тӯҳфаҳои хотиравӣ супорида шуд. ИНчунин, гурӯҳи намояндагони н.Бобоҷон Ғафуров бахшида ба таҷлили ҷашни 73 солагии Иди Ғалаба да роҳпаймоии «Полки зинда» ширкат варзида, ҳамзамон дар варзишгоҳи марказии ш.Исфана растаҳои маҳсулоти ҳунарҳои мардумии н.Бобоҷон Ғафуров ба маъразӣ тамошобинон гузошта шуда буд. Рӯзҳои фарҳанг бо барномаи рангини консертӣ ба итмом расид.

Ба маълумоти ВАО расонида мешавад, ки Бонки миллии Тоҷикистон қурби хариду фурӯши доллари ИМА ва рубли русии нақдро барои ташкилотҳои қарзӣ муайян намекунад. Қурби аз ҷониби БМТ муайянкардашаванда қурби расмии ин асъорҳои хориҷӣ буда, онҳо танҳо бо мақсади ҳисоббаробариҳо бо буҷет, пардохтҳои гумрукӣ ва баҳисобгирии муҳосибӣ истифода шуда, бо ин қурб хариду фурӯш анҷом дода намешавад. Қурби хариду фурӯш ва табдили асъори хориҷии нақд аз ҷониби худи ташкилотҳои қарзӣ, дар асоси талабот ва пешниҳод дар бозори дохилӣ, бо назардошти хароҷотҳои нақдикунонӣ ва амалиётии ташкилотҳои қарзӣ муқаррар карда мешавад ва аз қурби расмии ин асъорҳои хориҷӣ фарқ мекунад.
БМТ тибқи “Дурнамои самтҳои асосии сиёсати пулию қарзии Ҷумҳурии Тоҷикистон барои соли 2018 ва давраи миёнамуҳлат”, дар соли ҷорӣ бо дарназардошти гузариш ба реҷаи “ҳадафгирии таваррум” дар амалӣ гардонидани сиёсати пулию қарзӣ, сиёсати қурбии ба реҷаи “шинокунандаи танзимшаванда, бе муайян ва эълон кардани ҳудудҳои тағйирёбии қурб” асосёфтаро, амалӣ карда истодааст. Тибқи ин реҷа, қурби пули миллӣ дар асоси таносуби талабот ва пешниҳоди асъори хориҷӣ дар бозори дохилӣ муқаррар мегардад. Талабот ва пешниҳоди асъори хориҷӣ бештар хусусияти мавсимӣ дошта, ҳамеша дар оғози сол талабот ба хариди он зиёд ва пешниҳоди он барои фурӯш кам мешавад. Коҳишёбии қурби пули миллӣ ва баландшавии қурби асъори хориҷӣ, бахусус, қурби доллари ИМА-и нақд асосан зери таъсири ҳамин омил сурат мегирад.

Таъсири омилҳои мавсимӣ
Дар моҳҳoи январ-апрели соли 2018 қурби расмии сомонӣ нисбати доллари ИМА устувор боқӣ монда, ҳамагӣ 0,8 фоиз коҳиш ёфтааст (дар ҳамин давраи соли 2017 коҳишёбӣ ба 7,6 фоиз баробар буд). Айни замон, қурби фурӯши доллари ИМА-и нақд дар бозори ғайрирасмӣ 3,1 фоиз, асосан дар нимаи дуюми моҳи апрел баланд шудааст (дар ҳамин давраи соли 2017 баландшавӣ ба 12,0 фоиз баробар буд). Дар санаи 26.04.с.2018 фарқияти байни қурби расмӣ ва қурби нақдии бозори ғайрирасмӣ ба 3,2 фоиз (дар ҳамин давраи соли 2017 ба 4,6 фоиз) баробар шудааст. Баландшавии қурби доллари ИМА-и нақд ва аз 2 фоиз зиёд шудани фарқияти байни он ва қурби расмии доллари ИМА ва номуътадил гаштани вазъи бозори дохилии асъор дар нимаи дуюми моҳи апрели соли 2018, бинобар сабаби яку якбора паст рафтани қурби рубли русӣ нисбати доллари ИМА дар ин рӯзҳо (то 11,2 фоиз) ва таъсири омилҳои мавсимӣ ба амал омад. Аз эътидол берун паст рафтани қурби рубли русӣ нисбати доллари ИМА ба бадтар шудани вазъи геосиёсии ҷаҳон, бинобар афзудани зиддиятҳои Федератсияи Русия бо мамлакатҳои ғарб ва ҷорӣ гаштани таҳримҳои нав, алоқаманд аст.
Мубодилаи рубли русӣ ба доллари ИМА яке аз манбаъҳои асосии дарёфт кардани асъори хориҷии озод мубодилашаванда маҳсуб гашта, устувор будани қурби он ба ташкилотҳои қарзӣ имконият медод, ки муназзам доллари ИМА-ро бо қурби қобили қабул аз бозорҳои Русия харидорӣ карда, талаботи мизоҷонашонро ба он қонеъ намоянд. Мавҷудияти ҳамин механизм яке аз омилҳои асосии муътадил будани вазъи бозори дохилии асъор ва суботи қурби пули миллӣ дар нимаи дуюми соли 2017 ва семоҳаи якуми соли 2018 ба ҳисоб меравад. Тағйирёбии якбораи қурби рубли русӣ дар чанд рӯзи охир фаъолияти низоми мазкурро ҳалалдор намуда, боиси ба маротиб зиёд гаштани талабот ба доллари ИМА-и ғайринақдӣ аз ҷониби мизоҷони ташкилотҳои қарзӣ - субъектҳои хоҷагидорӣ (аз 16,6 млн. то ба 21,1 млн. доллари ИМА) ва чун натиҷа, ба доллари ИМА-и нақд аз ҷониби соҳибкорони инфиродӣ ва аҳолӣ гашт. Ҳолати мазкур ва инчунин таъсири омили равонӣ, дар навбати худ ба фаъол гаштани бозори ғайрирасмии асъор, баланд шудани қурби фурӯши доллари ИМА-и нақд дар он ва аз 2 фоиз зиёд шудани фарқияти байни қурбҳо сабаб гашт. Тағйирёбии қурби пули миллӣ дар рӯзҳои охир хусусияти бараълои мавсимӣ дошта, ба вазъияти дар моҳи апрели соли 2017 ҷой дошта, шабоҳати зиёде дорад. Фарқият танҳо дар он аст, ки дар соли 2017 коҳишёбии қурби пули миллӣ ва фарқияти аз 2 фоиза зиёди байни онҳо аз аввали сол оғоз гашта, аз коҳишёбии имсолаи моҳи апрел ба маротибаҳо зиёдтар буд.

Ноустувории қурби пули миллӣ муваққатист
Дар соли 2018 БМТ бо дарназардошти устувории вазъи бозори дохилӣ ва мутавозун будани талаботу пешниҳод ба асъори хориҷӣ, бо истифода аз механизми мутамаркази хариду фурӯши рубли русӣ, фаъолияти онро ба танзим медарорад. То санаи 26.04.2018 БМТ аз бозори дохилӣ (байнибонкӣ) 21,7 млрд. рубли русӣ харидорӣ ва дар он 19,9 млрд. рубли русиро фурӯхта, дар бозори беруна амалиётҳои вогардонии (конверсияи) асъори хориҷиро анҷом дода истодааст. Дар баробари ин, БМТ бо мақсади танзими ҳаҷми пули миллии дар муомилотбуда, ҳамарӯза амалиёти барориши (фурӯши) қоғазҳои қиматноки худро анҷом дода истодааст (аз аввали сол ба маблағи 5,3 млрд. сомонӣ). Бо назардошти мусбат будани нишондиҳандаҳои макроиқтисодии ба тағйирёбии қурби пули миллӣ таъсиррасонанда, раванди имрӯзаи ноустувории қурби пули миллӣ қӯтоҳмуҳлат арзёбӣ гардида, бо барқароршудани фаъолияти муназзами механизми мубодилаи рубли русӣ ва оғози дахолатҳои асъории бевосита бо назардошти имкониятҳои мавҷудбуда БМТ (фурӯши доллари ИМА дар бозори байнибонкӣ) бартараф хоҳад шуд.

Шуъбаи матбуот

Узви Ихвон-ал-СССР, табиби собиқадори атфол Шамсов Вайсиддин Котибович аз шаҳри Роғун дар меҳмонии газетаи мардумии СССР (тел: 93 196 45 30) гуфт, ки дар курорти Оби Гарм беш аз 20 сол боз дӯкони рӯзномафурӯшӣ вуҷуд надорад. Баъди он ки 1 матлаби ман оид ба «Раиси мардумӣ кист?» чанд моҳ пеш дар СССР чоп шуд, раиси ноҳия-Билол Иброҳим маро даъват намуда, бо сиёсату дӯғу пӯписа ва ангуштонашро рӯи мизаш зада гуфт: «Барои чӣ ба редаксияи СССР рафта арз кардӣ? Кӣ туро фармон дод?». Ба раис гуфтам, ки «ман шуморо танқид накардаам, ин ҳамту пешниҳод барои рушди сайёҳӣ ва ҳунарҳои мардумӣ буд». Хуллас, раис аз ман сахт ранҷид… Газетаи СССРро дар Роғун бисёр бад мебинанд. Ман 100% бовар дорам, баъде, ки ҳамин шумораи СССР чоп шавад маро аниқ боз раиси ноҳия даъват карда, сиёсат мекунад! Охир, ман ҳич намефаҳмам, ки чаро сухани ҳақ ва ҳамту пешниҳод ба ягон кас намефорад??? Дили ман месӯзад, ки барои чӣ камбудиҳоро мебинему дар фикри ҳаллу баррасиаш намешавем? Мушкилоти ҷамъиятро ману шумо бинему ба Ҳукумати марказӣ нарасонем, кӣ мерасонад? Чаро дар ин хусус руасои шаҳру навоҳӣ фикр намекунанд?

Президенти Ӯзбекистон Шавкат Мирзиёев дар 1 ҷаласа раҳбарони ноҳияҳои Тошкандро танқид ва аз раисони 11 ноҳияи пойтахт талаб кард, ки зиндагии мардумро беҳтар кунанд: “Агар раҳбарони ноҳияҳои Тошканд наметавонанд миллионҳо доллар сармояи хориҷиро ҷалб кунанд, чунин раҳбарон ба ман даркор нестанд, ман ҳамаи онҳоро барканор мекунам. 70%-и вазирон ва мақомоти баландпояи дигар, ки дар Тошканд ба сар мебаранд, акнун дар вилоятҳо зиндагӣ хоҳанд кард. Ба ҳеҷ кадоме аз онҳо иҷоза намедиҳам, ки дар Тошканд бимонанд. Мо дар ТВ мебинем, ки мардум дар вилоятҳо чӣ зиндагӣ дорад: об нест, газ нест, сохтори замонавӣ нест, барқ нест!”