6.07.1918 дар Маскав шӯриши эссерони чап зидди ҳукумати болшевикӣ сар зад. Исён аз куштори сафири Олмон граф Вилгелм фон Мирбах оғоз шуд. Мирбахро 2 тан кормандони ВЧК Яков Блюмкин ва Николай Андреев, ки ҳар 2 аъзои ҳизби эссерони чап буданд, куштанд.
Ин ҳарб яке аз бузургтарин задухӯрдҳои ҶБВ дар с.1941 ба шумор меравад, ки аз 10 июл то 10.09.1941 идома дошт. Ҷангҳои Смоленск дар фронти 600-650 км ба вуқӯъ пайвастанд ва дар онҳо аз ҷониби СССР нерӯҳои 4 фронт (Фронтҳои Ғарбӣ, Марказӣ, Захиравӣ ва фронти Брянск) ва аз ҷониби немисҳо нерӯҳои артиши гурӯҳи "Марказ", қисмате аз нерӯҳои гурӯҳи "Шимол" ширкат варзиданд. Ин набард инчунин яке аз хунинтарин даргириҳои ҶБВ аст ва талафоти Артиши Сурх дар он беш аз 700 000 нафарро ташкил намуд.
Дар авохири моҳи октябр ва аввали ноябри с.1923 барои роҳбарияти ҳизби болшевикӣ аён шуд, ки В.Ленин поярези инқилоби Октябрӣ нафасҳои охиринашро сипарӣ мекунад. Баъди дарёфти ин ҳақиқат миёни роҳбарияти ҳизби болшевикӣ бо ташаббуси И.Сталин дидори махфие сурат гирифт. Дар ин дидор Калинин, Бухарин, Тротский, Каменев ва Риков ширкат карданд. Сталин ба ҳозирин иттилоъ дод, ки доҳӣ рӯзҳои вопасини ҳаёташро мегузаронад ва мумкин аст, ҳар лаҳза бимирад. Калинин дар ин дидор баромад карда гуфт, ки марги доҳӣ набояд барои ҳизб амри ғофилгирона бошад ва бояд фикри дафни доҳиро кард. “Маросими дафн, - гуфт Калинин, бояд тавре гузарад, ки дунё назирашро надида бошад”. Сталин аз ӯ ҷонибдорӣ карда гуфт, ки “баъзе рафиқон аз музофот зидди сӯзондани ҷасади доҳиянд ва мегӯянд, ки илми имрӯз қудрат дорад ба василаи мумиёӣ кардан тани мурдаро мӯҳлати зиёд нигаҳ дорад, то шуури меҳнаткашон ба ин фикр, ки Ленин дигар дар миёни мо нест, одат кунад”.
Анҷумани XXVIII ҲКИШ аз 2 то 13.07.1990 баргузор шуд. То ин ҳангом Ҳизби коммунистӣ воқеан ба 2 даста тақсимбандӣ шуд: тарафдорони ислоҳоти ҷиддӣ дар ҳизб, ки мехостанд ҲКИШ ба 1 ҳизби парлумонӣ табдил ёбад ва ба таъбире "кӯҳнапарастон", ки Горбачёвро ба хиёнат ва даст кашидан аз ақидаи коммунистӣ айбдор мекарданд. Ҳангоми даъвати Анҷуман дар ҳайъати ҲКИШ зиёда аз 18 млн. аъзо мавҷуд буд. Сафҳои ҳизб ба суръат коҳиш меёфт ва танҳо дар зарфи якуним соли гузашта ҲКИШ 1 млн. аъзояшро аз даст дода буд. Дар кори Анҷуман 4.683 вакил ширкат варзида, он дар шароити бисёр ҳассос барои кишвар доир шуд. Дар с.1990 аввалин кишвари Шӯроҳо 1 деги ҷӯшонро мемонд. Сол аз ҳаводиси хунини Боку оғоз ёфта, Маскав маҷбур шуд ба пойтахти Озарбойҷон нерӯҳои мусаллаҳ ворид кунад. Моҳи феврал дар Душанбе ҳаводиси дигаре сар зад, ки бо Баҳманмоҳ маъруфанд. Ин ҷо низ артиш ба шаҳр ворид шуда, нооромиҳо бо роҳи зӯрӣ хомӯш карда шуданд. Моҳи июн ҳаводиси Ӯш дар Қирғизистон иттифоқ уфтод.
Соати 4-и субҳи 22.06.1941 артиши Рейхи 3 тибқи нақшаи "Барбаросса" марзи СССРро убур кард ва ҶБВ оғоз шуд. Фюрери олмонӣ Адолф Гитлер тавонист артиши нерӯмандеро созмон диҳад. Ин артиш дар муддати кӯтоҳ тавонист бештари кишварҳои аврупоиро тасарруф кунад. Шумораи умумии сарбозони олмонӣ ҳини ҳуҷумашон ба СССР 7 млн 329.000 нафарро ташкил медоданд, ки аз ин теъдод 3 млн 562.000 дар марзи СССР мустақар шуда, барои ҳуҷум ба СССР 3909 тайёра, 4058 тонк, 37.099 тӯпу миномёт ҷамъ оварданд. Аз 155 дивизияи Артиши олмонӣ 127-тоашон барои амалиёти Барбаросса равона шуданд, ки 81,9% артишро ташкил медоданд. Дар ҳуҷум ба СССР инчунин иттифоқчиёни Олмон низ ширкат варзида, теъдоди умумии нерӯҳои финн, словак, венгер, румин ва итолиёӣ 767100 нафар ё 37 дивизияро ташкил доданд.
Домоди халифа
Русҳо ба ҳар баҳона вақтро кашол дода, ахир, қисмҳои бригадаи 3-и савора ба Душанбе даромаданд. То ин дам болшевикон кӯшиданд, ки Иброҳимбекро бо ҷадидон оштӣ диҳанд. Консули рус шахсан бо ӯ дидор ва ба капитан Иброҳим (русҳо ӯро чунин хитоб мекарданд) пешниҳод намуд, бо ҳукумати Бухоро оштӣ кунад. Консул гӯшзад намуд, ки дар сурати розигӣ ба ин пешниҳод мансаби давлатӣ мегирад ва зиндагии хубе хоҳад дошт.
ХАБАРҲОИ ОХИРИН
- Деваштич: об нест, барқ проблема, картошка сӯхт... Назар
- Асрори мадрасаи Хоҷа Сарбоз Назар
- “Стратегияи давлатии муқовимат ба коррупсия дар Ҷумҳурии Тоҷикистон барои давраи то соли 2030” Назар
- Резаахбор Назар
- Бародар қарори судро иҷро намекунад… Назар
- Таъминот кори мактаб нест Назар
- Абуҳанифа: таоруфи миллӣ ва Ислом Назар
- Беадолатӣ дар футболи тоҷик Назар
- Редаксия супориш дод: Чилучорчашма рав! Назар
- «Мардон» - мушкили №1 дар Душанбе Назар
- Дар як сатр Назар
- Адвокати хайрхоҳ меҷӯям… Назар
