Имрӯз, 18 апрели соли 2017 Раиси Бонки миллии Тоҷикистон Ҷамшед Нурмаҳмадзода Роҳбари тозаинтихоби Агентии Ҷопон оид ба ҳамкории байналмилалӣ (JICA) Ҳидеки Танаберо ба ҳузур пазируфт.
Нахуст Ҷамшед Нурмаҳмадзода ҷаноби Ҳидеки Танаберо бо вазъи феълии низоми бонкии кишвар, навоварию ислоҳот дар Бонки миллии Тоҷикистон, ки бо мақсади пешрафти соҳа роҳандозӣ шудаанд, шинос намуд. Дар идомаи суҳбат Ҷ.Нурмаҳмадзода аз дасгирии Агентии Ҷопон оид ба ҳамкории байналмилалӣ (JICA) дар самти омӯзиши мутахассисони Ҷумҳурии Тоҷикистон дар доираи лоиҳаи JDS (“Барномаи бурсияҳои таҳсилӣ барои рушди иқтидори захираҳои инсонӣ”) дар риштаи иқтисод изҳори миннатдорӣ намуда, барои тавсеа бахшидани ин раванд ҷиҳати зиёд намудани бурсияҳои таълимӣ изҳори умед намуд. Зимни вохӯрӣ барои ҷалби мутахассисон ба соҳаи низоми бонкӣ, ки яке аз рукнҳои асосии иқтисодиёт ба ҳисоб меравад, ҷалб карда шуд. Зеро таҷриба нишон дод, ки таъсири буҳрони иқтисодӣ дар низоми бонкӣ бештар эҳсос мешуд ва хуб мешуд, ки дар оянда мутахассисони дар омӯзиш қарордошта бо рукнҳои асосии бонкдорӣ бо истифодаи таҷриба дар бонкҳои Ҷопон, аз ҷумла Бонки марказии ин кишвар омӯзонида шаванд.
Бино ба иттиллои маркази матбуоти БМТ, Ҷамшед Нурмаҳмадзода изҳор дошт, ки Бонки миллии Тоҷикистон барои ба роҳ мондани ҳамкориҳо дар бахши омода намудани мутахассисон, табодули таҷриба ва ҷалби кумакҳои техникӣ дар самти низоми бонкӣ ҳавасманд мебошад. Зикр гардид, ки Бонки миллии Тоҷикистон ба намояндагии Агентии Ҷопон оид ба ҳамкории байналмилалӣ (JICA) дар хусуси самтҳои афзалиятноки ҳамкорӣ муроҷиат намудааст ва ҳамеша барои рушди ҳамкориҳои дуҷонибаи судманд омода аст.
Дар идомаи мулоқот Роҳбари тозаинтихоби Агентии Ҷопон оид ба ҳамкории байналмилалӣ (JICA) Ҳидеки Танабе ба сухан баромада, фаъолияти самарабахши Бонки миллии Тоҷикистонро дар самти ҷорӣ намудани ислоҳот махсусан қайд намуд. Номбурда барои рушди ҳамкорӣ дар самтҳои афзалиятноки зикршуда, аз ҷумла расонидани кӯмаки техникӣ дар самти такмили мутахассисони Бонки миллии Тоҷикистон дар риштаҳои таҳлил ва пешгирии хавфҳо, сиёсати монетарӣ, макроиқтисодӣ ва амсоли инҳо изҳори омодагӣ баён намуд. Ҷаноби Ҳидеки Танабе зимни суҳбат изҳор дошт, ки барои ба роҳ мондани ҳамкории боз ҳам самарабахш ва дарозмуҳлат дар самти такмили таҷрибаи мутахассисони низоми бонкӣ ба Агентии Ҷопон оид ба ҳамкории байналмилалӣ (JICA) маълумоти муфассал ва самтҳои афзалиятнок лозим аст. Номбурда омодагии хешро дар расонидани дастгирии техникӣ дар бахши низоми бонкӣ, омӯзиш ва такмили ихтисоси мутахассисони соҳаи бонкӣ баён намуд.
Дар интиҳои мулоқоти судманд ҷонибҳо якдилона ба мувофиқа омаданд, ки барои дар сатҳи зарурӣ ба роҳ мондани ҳамкориҳои дуҷонибаи самаровар ҷаҳду талош хоҳанд кард.
Қобили қайд аст, Барномаи бурсияҳои таҳсилӣ барои рушди иқтидори захираҳои инсонӣ (JDS) аз соли 2008 то ба инҷониб барои хизматчиёни давлатӣ таҳсилро дар Донишгоҳҳои Ҷопон пешниҳод мекунад. Мақсад аз тарҳи JDS тақвият бахшидан ба ҳамкориҳои муштарак миёни Ҷумҳурии Тоҷикистон ва Ҷопон ба ҳисоб рафта, дар доираи барномаи мазкур ҷиҳати тайёр намудани кадрҳо аз ҳисоби хизматчиёни давлатии ҷавон барои Тоҷикистон кӯмаки бебозгашт расонида мешавад.
Ба ҳолати феврали соли 2017 , дар доираи лоиҳаи мазкур 38 нафар сазовори бурсия шуда, барои таҳсил ба Ҷопон фиристода шуданд. Боиси тазаккур аст, ки 4 корманди Бонки миллии Тоҷикистон низ дар доираи ин лоиҳа таҳсилро хатм намуда, 3 нафари дигар дар таҳсил қарор доранд, 1 нафари дигар барои таҳсил сафарбар шудааст, ки малакаи корӣ ва савияи дониши худро дар донишгоҳҳои маъруфи давлати Ҷопон такмилу тақвият медиҳанд. Аксарияти хатмкунандагони ин барнома барои кор дар вазифаҳои гуногуни давлатӣ сафарбар карда шуданд.

СССР

Бо мақсади рушди низоми бонкӣ дар Ҷумҳурии Тоҷикистон ва тавсеа бахшидани хизматрасониҳои бонкӣ, Бонки миллии Тоҷикистон барои ҷорӣ намудани стандартҳои фаъолияти бонкии исломӣ тасмим гирифт ва дар ин самт корҳои зиёд ба анҷом расонида шуд.
Воқеан, низоми бонкдории исломӣ ҳоло дар баробари низоми анъанавӣ дар миқёси ҷаҳонӣ мавқеи худро устувор менамояд. Дар айни замон аз низоми бонкдории исломӣ кишварҳои ИДМ, аз қабили Федератсияи Русия, Озарбойҷон, Қазоқистон ва Қирғизистон истифода бурда, барои татбиқи принсипҳои бонкдории исломӣ лоиҳаҳои гуногун тащия намуда ташкилотҳои дахлдор таъсис дода истодаанд.
Чуноне ки ба мухбири СССР аз маркази матбуоти БМТ иттиллоъ доданд, Бонки миллии Тоҷикистон дар ҳамкорӣ бо вазорату идораҳои дахлдори кишвар роҳҳои татбиқи бонкдории исломиро дар таҷрибаи ҷаҳонӣ омӯхта, ба хулоса омад, ки татбиқи бонкдории исломӣ дар Ҷумҳурии Тоҷикистон бо роҳи таҳияи қонуни ягонаи соҳавӣ, ки ин навъи фаъолиятро пурра танзим менамояд, роҳандозӣ шавад.
Аз ин рӯ, бо мақсади муҳайё намудани заминаи ҳуқуқӣ барои ҷорӣ намудани бонкдории исломӣ Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон “Дар бораи фаъолияти бонкии исломӣ” аз 26 июли соли 2014, № 1108 қабул гардид. Қонуни мазкур асосҳои ҳуқуқӣ ва ташкилии фаъолияти бонкии исломиро дар Ҷумҳурии Тоҷикистон муайян намуда, барои пешбурди фаъолияти бонкии исломӣ шароити мусоид фароҳам месозад.
Бо мақсади иҷрои дастуру супоришҳои Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон ҷиҳати тезонидани раванди ҷорӣ намудани низоми нави алтернативӣ - низоми бонкдории исломӣ дар кишвар ва ба роҳ мондани кори самаранок дар самти танзиму назорати фаъолияти ташкилотҳои қарзии исломӣ ва равзанаҳои исломӣ зарурати таъсиси Гурӯҳи корӣ ба миён омад.
Аз ин рӯ, тибқи Фармони Раиси Бонки миллии Тоҷикистон аз 23.10.с.2015, №217/ФФ Гурӯҳи корӣ оид ба омода намудани лоиҳаи санадҳои меъёрии ҳуқуқӣ барои фаъолияти бонкии исломӣ таъсис дода шуд.
Мавриди зикр аст, ки фаъолияти ташкилоти қарзии исломӣ хусусияти ба худ хос дорад ва танзиму назорати он бояд ҳатман тибқи принсипҳои маблағгузории исломӣ, аз ҷумла стандартҳои Шӯрои машваратии хизматрасонии бонкии исломӣ (IFSB) ва Ташкилоти баҳисобгирии бухгалтерӣ ва аудит барои институтҳои молиявии исломӣ (AAOIFI) сурат гирад.
Бо ин мақсад, Бонки миллии Тоҷикистон шартномаи ҳамкориро бо Ширкати машваратии байналмилалии “ISRA Consultancy Sdn” (Малайзия) ба имзо расонида ва раванди татбиқи барномаи мазкур дар якҷоягӣ бо Гурӯҳи корӣ ҷиҳати мувофиқа намудани лоиҳаи санадҳои меъёрии ҳуқуқӣ барои танзим ва назорати ташкилотҳои қарзии исломӣ оғоз гардид.
Дар натиҷаи фаъолияти Гурӯҳи корӣ дар доираи ҳамкорӣ бо мутахассисони Ширкати машваратии байналмилалии “ISRA Consultancy Sdn” (Малайзия) якчанд санади меъёрии ҳуқуқии Бонки миллии Тоҷикистон ҷиҳати танзим ва назорати ташкилотҳои қарзии исломӣ таҳия гардида ва як қисми онҳо аз ҷониби Раёсати БМТ тасдиқ карда шуда, 2 санади меъёрии ҳуқуқӣ дар Вазорати адлияи Ҷумҳурии Тоҷикистон аз қайди давлатӣ гузашта ба таврӣ расмӣ интишор гардиданд, аз ҷумла:
Низомнома “Дар бораи тартиби фаъолияти Шурои машваратии хизматрасонии бонкии исломӣ”;
Тартиби табдилдиҳии ташкилоти қарзии анъанавӣ ба ташкилоти қарзии исломӣ;
Тағйиру иловаҳо ба “Тартиби гузаронидани санҷиши тахассусии номзадҳо ба вазифаи кормандони роҳбарикунандаи ташкилоти қарзӣ”.
Барои пурра мутобиқ кардани санадҳои меъёрии ҳуқуқии низоми бонкӣ ба бонкдории исломӣ ва пурра фароҳам овардани заминаи ҳуқуқӣ барои оғози фаъолияти бонкдории исломӣ дар Ҷумҳурии Тоҷикистон тасдиқи як қатор санадҳои меъёрии ҳуқуқӣ зарур аст, ки айни замон дар ҳолати таҳия қарор доранд, аз ҷумла:
Лоиҳаи Қонуни Ҷумхурии Тоҷикистон «Дар бораи ворид намудани тағйиру иловаҳо ба Кодекси андози Ҷумҳурии Тоҷикистон»;
Лоиҳаи Дастурамал “Дар бораи тартиби анҷом додани амалиёт мутобиқи принсипҳои маблағгузории исломӣ аз ҷониби ташкилотҳои қарзии исломӣ”;
Лоиҳаи “Тартиби таъсиси Кумитаи хизматрасонии маблағгузории исломӣ, ваколатҳо ва талабот ба аъзои он”;
Лоиҳаи “Феҳрасти ҳисобҳои тавозунӣ барои ташкилотҳои қарзии исломӣ”.
Боиси тазаккур аст, ки Гурӯҳи корӣ оид ба омода намудани лоиҳаи санадҳои меъёрии ҳуқуқӣ барои фаъолияти бонкии исломӣ дар ҳайати мутахассисони Бонки миллии Тоҷикистон, намояндагони вазорату идораҳои дархлдор ва ташкилотҳои қарзӣ дар ҳамкорӣ бо Ширкати машваратии байналмилалии “ISRA Consultancy Sdn” (Малайзия) лоиҳаи санадҳои меъёрии ҳуқуқии дахлдорро барои таъсиси ташкилотҳои қарзии исломӣ мавриди баррасӣ ва мувофиқа қарор дода истодаанд.

СССР

(изҳороти ҚС КДАМ Ҷ, ки дар АМИТ «Ховар» нашр шудааст)

Масъулини соҳаи нақлиёти ҷамъиятии пойтахни ният доранд фаъолияти микроавтобусҳои навъи «Старекс»-ро, ки хати сайрашон тавассути кӯчаву хиёбонҳои протоколӣ сурат мегирад, маҳдуд намоянд. Ин амал зина ба зина тадриҷ шуда нахуст хиёбони Рӯдакии ш. Душанбе аз «Старекс»-ҳо пок карда мешавад.
Чуноне ки ба мухбири СССР аз шаҳрдории пойтахт хабар доданд, тавассути хиёбони Рӯдакӣ хатсайрҳои №№ 8 ва 16 ба роҳ монда шудааст ва пеш аз ҳама самти ҳаракати ин хатсайрҳо иваз карда хоҳад шуд. Ба ҷои ин микроавтобусҳо, ки имрӯз ба талаботи муосир ҷавобгӯ нестанд, автобусҳои нав ба роҳ монда мешаванд.

СССР

Тавре маълум, рӯзи 12.03.2017 дар назди Литсейи тамоюли технологии ш.Қурғонтеппа ба номи Н.Назримадов, воқеъ дар кӯчаи С.Айнӣ-126 посбони ҳамон литсей худро тарконид.

70-солагии нависанда, узви Иттифоқи нависандагони Тоҷикистон дар Панҷакент таҷлил шуд. Дар ҷашни қайди 70-солагии Тоҳирӣ адибону нависандагон ва шоирону шогирдони ин нависанда ва намояндагони ҳукумати ш.Панҷакент ширкат намуданд. Ширкатдорон дар баромадҳои хеш аз хислатҳои хуби Давлатшоҳи Тоҳирӣ васф намуда, ӯро муборакбод намуданд. Тоҳирӣ нависандаи таърихнигор муаллифи маҷмӯаи зиёди таърихӣ, аз қабили "Оли Сомон", "Ситораи Рӯдакӣ" "Спитамон-Рухшона- Искандар" ва ғ. мебошад. Ба қалами ӯ ҳамчунин навиштаҳои насрию назмӣ ва фолклорӣ тааллуқ дорад.

Узви Ихвон-ал-СССР, Маҳмадрозиқ Худойназаров, аз деҳаи Лоҳури ноҳияи Рӯдакӣ меҳмони газетаи мардумӣ шуд ва гуфт, ки воқеан, ёддоштҳое аз замони ҷанги граждании Тоҷикистон, ки зиёд дар СССР ба нашр мерасанд, хело ҷолибу хонданианд. Ман ҳам аз онҳое будам, ки бетартибиҳоро дар қаламрави ноҳия бо чашми сар дидаам. Ҳатто қариб буд, ки маро ҳамроҳ бо 1 гурӯҳ бачаҳои болои мошини боркаш «моҳиқапӣ»-паронданӣ мебурданд. Ин ҳодиса дар наздикии автозаправка, дар гардиши ҷамоати Лоҳур рӯй дод. Моро 1 гурӯҳи силоҳбадастон иҳота карданд. Аз тарс намедонистем, ки онҳо мухолифин буданд, ё аз Фронти халқӣ. Баъд, вақте байни худ сӯҳбат доштанд, фаҳмидем, ки аз гурӯҳи Бобои Сангак будаанд. Бовар кунед, ки ҳамин номи Бобои Сангак моро аз марг наҷот дод. Зеро вақте дар торикӣ моро ба 1 самти номаълум мебурданд, 1 нафар гуфт, ки «бачаҳоро сар диҳед ва аз роҳ гардед, ки Бобои Сангак меояд». Ҳамон вақт Бобои Сангак намеомад, аниқ моро мепарониданд! Шукри Худованд, ки ягон нафар аз мо зиён надид. Шоҳидони ҳамон ҳодиса ҳоло ҳам дар қайди ҳаётанд.