12.09.1934. Латвия, Литва ва Эстония дар пойтахти Шветсария-шаҳри Женева, бо имзои 1 созишнома миёни ҳам иттиҳоди сиёсӣ таъсис доданд, ки бо номи “Антантаи Балтик” дар таърихнигорӣ маъруф шуд.
13.09.1953. Никита Хрушёв-котиби аввали Кумитаи Марказии Ҳизби Коммунисти Иттиҳоди Шӯравӣ интихоб шуд.
13.09.1968. Албания аз Ташкилоти Созишномаи варшава берун рафт.
14.09.1936.НКВД СССР дар машварати махфӣ қарор дод, ки кормандони худро ба таври оммавӣ ба Испания, ки он ҷо ҷанги гражданӣ дар авҷ буд, барои кӯмак ба ҷумҳурихоҳони испанӣ фиристад.
14.09.1954.Артиши Шӯравӣ дар полигони ҳарбии Тотск, воқеъ дар вил.Оренбург, машқҳои ҳарбӣ дар шароити таркиши воқеии бомбаи атомӣ роҳандозӣ намуд. Дар ин машқҳо 45.000 афсару аскари шӯравӣ аз тамоми воҳидҳои артиш ширкат карданд.
14.09.1991.Роҳбарияти вақти РСС Ӯзбекистон Ҳизби коммунистро пароканда кард ва бо номи нав ба Ҳизби Халқӣ-Демократӣ табдил дод. Раиси ҳизби нав Ислом Каримов таъин шуд.
15.09.1833. Дар СССР, дар ш.Ленинград чекистон бо сарварии Генрих Ягода ҷамъияти ҳамҷинсгароёнро ошкор карданд. Ӯ дар навбати худ ин хабарро ба И.Сталин расонид. Ин ҷамъият бо "ҷамъияти педараст"-ҳо маъруф шуд ва ҳангоми баргузории амалиёт чекистон зиёда аз 150 нафарро қапиданд.
15.09.1959.Оғози сафари 13-рӯзаи Никита Хрушёв ба ИМА. Хрушёв аввалин роҳбари Шӯравӣ буд, ки ба ИМА сафари расмӣ дошт.
16.09.1941.Нерӯҳои Артиши Сурх бо фармони қароргоҳи Сарфармондеҳӣ Олӣ ш.Одессаро тарк карданд. Он яке аз шаҳрҳои калидӣ дар ҷанубу-ғарби СССР буду бештари аҳолияш яҳудӣ. Ба самти Одесса нерӯҳои муттаҳидаи олмонӣ-руминӣ меҷумбид ва баъди рафтани аскарони сурх немисҳо Одессаро ба руминҳо доданд.
4.09.1937. Дар шаҳри Лозаннаи Швейтсария яке аз роҳбарони Коминтерн И.Рейс аз ҷониби ҷосусони НКВД ба қатл расид. Ӯ қаблан изҳор дошт, ки бо Сталин робитаашро қатъ ва аз Тротский ҷонибдорӣ мекунад.
4.09.1945.Дар СССР Кумитаи давлатии мудофиа фаъолияташро қатъ кард. Ин Кумита дар оғози ҷанг таъсис ёфта, ба он шахсан Сталин сарварӣ мекард.
4.09.1962.Оғози буҳрони Кариб: Президенти ИМА Ҷон Кеннедӣ роҳбари Куба Фидел Кастроро гӯшзад кард, ки ба ҳар иқдоми ҳарбии Куба посух хоҳад дод. Худи ҳамон рӯз Маскав низ ба амрикоиҳо гуфт, ки Кубаро ҳамаҷониба дастгирӣ мекунад.
5.09.1918. Шӯрои Комиссарони Халқии РСФСР Декрет бобати оғози террори сурхро ба тасвиб расонид.
5.09.1929. КМ ВКП(б) қарор "Бобати чораҳои батанзимдарории истеҳсолот ва ҷорӣ намудани якмудириятӣ"-ро қабул кард. Агар пештар корхонаро 1 роҳбарияти сегона (мудир, котиби ташкилоти ҳизбӣ ва раиси иттифоқи касаба) роҳбарӣ мекарданд, баъди қарор нақши калидиро котиби ташкилоти ҳизбӣ касб кард. Аз ин ба баъд, мансабҳои роҳбарикунандаро дар корхонаҳо танҳо аъзои ВКП(б) метавонистанд ишғол кунанд.
5.09.1940. Дар рӯзномаи "Пионерская правда" повести машҳури Аркадий Гайдар "Темур ва командаи ӯ" чоп шуд.
5.08.1983. Кишварҳои Ғарбӣ парвози тайёраҳои ширкати "Аэрофлот"-ро ба ҳудуди худ таҳрим карданд. Таҳрим 14 рӯз идома ёфта, сабабаш суқути ҳавопаймои Кореяи ҷанубӣ (Боинг-747) дар наздикиҳои ҷазираи Сахалин шуд.
5.09.1991.Дар Маскав Анҷумани вакилони мардумии СССР доир шуд. Анҷуман Эъломияи ҳуқуқ ва озодиҳои инсонро қабул карда, қарор бобати омодасозии имзои Созишномаи Иттиҳоди Давлатҳои соҳибистиқлол ва Қонун дар бораи Идоракунии давлатӣ дар давраи гузаришро ба тасвиб расонид.
28.08.1941. Дар СССР бо қарори Раёсати Шӯрои Олии СССР немисҳое, ки дар навоҳии назди Волга сукунат доштанд, ба манотиқи дурдасти кишвар кӯчонида шуданд. Сабаби ин кор ҳуҷуми Олмон ба СССР гашт ва Сталин бим дошт, ки немисҳои назди Волга бо немисҳои Олмон мепайванданд.
29.08.1938. Дар СССР хониши ғоибона дар макотиби олӣ ҷорӣ карда шуд.
29.08.1939. Дар СССР аввалин шумораи "Маҷаллаи ҳарбӣ-таърихӣ" рӯи чоп омад, ки яке аз беҳтарин нашрияҳои соҳавӣ будӣ.
29.08.1949. Дар майдони озмоишии Семипалатински Қазоқистон озмоиши якумин бомбаи атомии шӯравӣ доир шуд. Аз ин ба баъд СССР низ соҳиби силоҳи атомӣ гардид.
29.08.1949. Роҳбари Югославия Броз Тито барои рафъи пасомадҳои таҳримҳои иқтисодии СССР аз ИМА кӯмаки молӣ хост ва амрикоиҳо ҳам ба Югославия кумак карданд.
30.08.1918. Дар Маскав эссерзан Фаннӣ Каплан ба ҷони роҳбари ҳукумати Шӯравӣ, В.Ленин суиқасд анҷом дод. Ӯ сахт захмӣ шуд, лек зинда монд. Дар Петроград бошад худи ҳамин рӯз шоир Леонид Иоакимович Каннегисер сардори ЧК-и ин шаҳр Моисей Соломонович Уритскийро кушт. Ин кушторҳо боиси амалкарди ҷавобии Ҳукумати шӯравӣ шуд, ки дар таърихнигорӣ аз он ба "террори сурх" ёд мешавад.
30.08.1935. Дар Маскав Кунгураи VII-и Коминтерн доир шуд. Дар он коммунистон ва сотиал-демократҳо қарор доданд, зидди фашизм бо ҳам муттаҳид гарданд.
30.08.1963. Бо мақсади коҳиш додани хавфи вуқӯи ҷанги атомӣ миёни Маскав ва Вашингтон хаттӣ мустақими телефонӣ гузаронида шуд.
31.08.1920. Дар корхонаи "Красное Сомово"-и Маскав аввалин тонки шӯравӣ сохта шуд. Ин тонки навъи М (Ренои Русӣ) номи доҳии пролетарҳо-"Муборизи инқилоб рафиқ Ленин"-ро гирифт.
31.08.1925.Дар СССР эъломия бобати таҳсили оммавии ибтидоӣ қабул карда шуд.
22.08.1943. Дар Иттиҳоди Шӯравӣ омӯзишгоҳҳои суворовӣ таъсис дода шуданд. Ин омӯзишгоҳҳо афсарони ояндаи Артиши Шӯравиро омода мекарданд.
22.08.1944. Дар тамоми муассисаҳои таълимии Япония бо сабаби вазъи шадиди ҷангӣ, таълиму тадрис қатъ ва хонандагон барои кор ба заводу фабрикаҳо сафарбар карда шуданд.
22.08.1990.Дар РСС Қазоқистон қазоқӣ забони давлатии кишвар эълон гардид.
22.08.1991. Дар Русия парчами сафеду кабуду сурх ба ҷои парчами сурх, парчами давлатӣ эълон карда шуд.
23.08.1942. Оғози мудофиаи Сталинград. Дар ин рӯз артиши олмонӣ дар рафти амалиёти Қафқоз ба остонаҳои Сталинград расида, муҳориба барои шаҳр шурӯъ шуд.
23.08.1943. Ғалабаи Артиши Сурх дар муҳорибаи Курск. Баъди шикаст дар муҳорибаи Курск артиши олмонӣ дигар натавонист ҳеҷ амалиёти густардаи таҳоҷумӣ анҷом диҳад ва фақат дар мудофиа қарор дошт.
23.08.1959. Ҳукумати ИМА дар 400 мактаби кишвараш таълими забони русиро ҷорӣ намуд.
23.08.1989. Дар арафаи 50-солагии имзои созишномаи шӯравию олмонӣ мардуми Литва, Латвия ва Эстония ба нишони эътироз занҷираи зиндае барпо карданд. Ин намоиши эътирозӣ “Роҳи Балтика” ном гирифт ва дар он наздики 2 миллион одам ширкат варзид. Занҷираи зинда ба масофаи 600 км тӯл кашида, дарозтарин занҷираи зинда дар ҷаҳон маҳсуб меёбад.
23.08.1991.Президенти Русия Борис Елтсин баъди шикасти ГКЧП фаъолияти Ҳизби коммунист ва нашри рӯзномаи "Правда"-ро дар қаламрави Русия манъ кард.
24.08.1991. Украина соҳибистиқлолии худро эълон намуд ва аз ҳайъати СССР берун рафт.
24.08.1991. Дар Маскав охирин узви ГКЧП ба ҳабс гирифта шуданд. Михаил Горбачев ба сессияи фавқулоддаи Шӯрои Олии Русия даъват шуд.
16.08.1938. Кумитаи иҷрояи Коминтерн бо қарори худ Ҳизби коммунисти Полшаро пароканда кард. Сабаби ин қарор, вуруди ҷосусони олмонӣ ба сафи ин ҳизб арзёбӣ шуд.
16.08.1941. Дар СССР фармони №270 ба тасвиб расид, ки дар он таърифи возеҳ бобати он, ки кадом афсарони Артиши Сурхро хоини Ватан бидонанд, дода мешуд.
16.08.1956. Дар СССР қарори ҳукумат бобати азхудкунии заминҳои бекор ба тасвиб расид. Тибқи ин қарор садҳо ҳазор гектар заминҳои бекорхобидаи Русияи ҷанубӣ ва Қазоқистон гандумкорӣ шуданд.
17.08.1918. Гетман Павел Скоропадский баъди сари қудрат омадан, дар Украина рӯзи кории 8-соатаро ҷорӣ кард.
17.08.1934. Дар СССР аввалин Анҷумани нависандагони шӯравӣ доир шуд. Дар ин Анҷуман Низомномаи Иттиҳоди нависандагони СССР қабул карда шуд ва "реализми сотсиалистӣ" усули асосии адабиёти шӯравӣ эътироф гардид.
17.08.1954.Роҳбари коммунистони Чин Мао Дзедун дар кишвараш сиёсати "ҷаҳиши бузург"-ро роҳандозӣ намуд.
17.08.1965.Оғози амалиёти "Starlite" аз ҷониби нерӯҳои ИМА дар рафти ҷанги Ветнам. Ин аввалин амалиёти бузурги заминии нерӯҳои амрикоӣ дар ҷанги Ветнам ба шумор меравад.
18.08.1918. Дар Русияи шӯравӣ Иттифоқи умумирусиягии журналистони шӯравӣ таъсис дода шуд.
19.08.1941. Ҳавонаварди шӯравӣ Александр Иванович Покришкин аввалин шуда дар СССР қаҳрамони секаратаи Иттиҳоди Шӯравӣ гардид.
8.08.1917. Дар Петроград Анҷумани VI-уми РСДРП (б) ба кори худ шурӯъ кард. Анҷуман дар шароити нимамахфӣ мегузашт ва дар он 267 вакил ширкат варзиданд. Бештари роҳбарони болшевикӣ монанди В.Ленин, Г.Зиновев, Л.Тротский, Л.Каменев дар Анҷуман ширкат надоштанд. Ба кори Анҷуман И.Сталин ва Я.Свердлов роҳбарӣ мекарданд. Маҳз дар ин Анҷуман ҳизби болшевикӣ қарори шӯриши мусаллаҳонаро ба тасвиб расонид.
8.08.1917. Артиши англису фаронсавӣ амалиёти Аменро дар рафти Ҷанги Ҷаҳонии 1 алайҳи Олмон оғоз намуданд. Ин амалиёт боиси рахна шудани фронти немисҳо гардид ва фармондеҳи немисҳо Людендорф онро "Рӯзи сиёҳи артиши олмонӣ" номид.
8.08.1945. СССР бо Япония эъломи ҷанг кард ва Артиши Сурх вориди Манҷурия гардид.
9.08.1928. Дар бинои Сирки шаҳри Ленинград Осорхонаи сирк ва эстрада ифтитоҳ ёфт. Ин аввалин осорхонаи сирк дар ҷаҳон буда, ҳоло ҳам таҳти унвони "Осорхонаи санъати сирк" фаъолият мекунад.
9.08.1945. Артиши ИМА бомби атомии 2-умро, ки "Фарбеҳак" ном дошт, ба шаҳри Нагасакии Япония партофтанд. Дар натиҷа 74.000 одам ҷони худро аз даст дод.
10.08.1913. Анҷоми Ҷанги 2-уми балканӣ. Дар ин ҷанг Булғористон, ки зидди Сербия, Черногория, Юнон ва Руминия меҷангид, шикаст хӯрд ва дар пойтахти Руминия шаҳри Бухарест ба созишномаи сулҳ имзо гузошт.
11.08.1921. Дар Русияи шӯравӣ бо қарори ШКХ сиёсати нави иқтисодӣ (НЭП) роҳандозӣ гардид.
11.08.1949. Роҳбарияти Иттиҳоди Шӯравӣ эълон намуд, ки дигар Югославияро иттифоқчии худ намешуморад.
ХАБАРҲОИ ОХИРИН
- Деваштич: об нест, барқ проблема, картошка сӯхт... Назар
- Асрори мадрасаи Хоҷа Сарбоз Назар
- “Стратегияи давлатии муқовимат ба коррупсия дар Ҷумҳурии Тоҷикистон барои давраи то соли 2030” Назар
- Резаахбор Назар
- Бародар қарори судро иҷро намекунад… Назар
- Таъминот кори мактаб нест Назар
- Абуҳанифа: таоруфи миллӣ ва Ислом Назар
- Беадолатӣ дар футболи тоҷик Назар
- Редаксия супориш дод: Чилучорчашма рав! Назар
- «Мардон» - мушкили №1 дар Душанбе Назар
- Дар як сатр Назар
- Адвокати хайрхоҳ меҷӯям… Назар
