4.03.1918. Шӯрои Комиссарони Халқии РСФСР Шӯрои олии ҳарбиро бо сарварии Тротский таъсис дод. Ин Шӯро мебоист ба нерӯҳои мусаллаҳи болшевикӣ дар ҷанги шаҳрвандӣ роҳбарӣ мекард.
4.03.1951. Рӯзномаи "Правда" лоиҳаи Хрушевро бобати таъсиси шаҳрҳои аграрӣ дар СССР рӯи чоп овард. Ин шаҳрҳо мебоист дар ҷои деҳаҳо бенёд мегардиданд.
4.03.1963. КМ Ҳизби Коммунисти Украина қарор дод "Декларатсияи умумии ҳуқуқи инсонро"-ро бо забони украинӣ нашр намояд.
4.03.1990. Дар СССР аввалин интихоботи алтернативии вакилони мардумӣ баргузор гардид.
5.03.1923. Владимир Ленин ба Лев Тротский супориш дод, то коммунистони гурҷиро аз иттиҳомоти Иосиф Сталин дифоъ кунад.
5.03.1940. Бо дастури сарвари НКВД Лаврентий Берия, 25 700 афсари поляк ва намояндагони қишри буржуазӣ дар ҷангали Котин ба қатл расонида шуданд.
5.03.1946. Сарвазири Бритониё Уинстон Чечил хатти тақсими Аврупоро "пардаи оҳанӣ" унвон кард ва ин рӯз дар таърихнигории муосир чун рӯзи оғози ҷанги сард маъруф гардидааст.
5.03.1953. Дар СССР Иосиф Сталин, сиёсатмадор, давлатмард ва роҳбари низомии шӯравӣ аз дунё гузашт. Сталин инчунин яке аз назарияпардозон ва таблиғгарони бузургӣ "марксизм-ленинизм" ба шумор меравад.
5.03.1956. Раёсати КМ ҲКИШ қарор дод, тамоми коммунистон ва комсомолонро бо маърӯзаи Никита Хрушев бобати шахспарастии Сталин ошно кунад.
6.03.1918. Дар Маскав Анҷумани VIII и РСДРП (б) ба кори худ шурӯ кард. Ин Анҷуман номи ҳизбро тағйир дод ва РСДРП (б) ба ВКП (б) табдил дода шуд.
6.03.1925. Дар СССР аввалин шумораи рӯзномаи "Ҳақиқати пионерӣ" (“Пионерская правда”) рӯи чоп омад. Ин рӯзномаи асоситарин минбари пионерони шӯравӣ гардида, то охири мавҷудияти СССР чоп мешуд.
26.02.1917. Шаби 25 феврал, подшоҳ Николаи 2-юм ба нерӯҳои полис фармон медиҳад , ки бетартибиҳоро дар пойтахт қатъ кунанд. Дар баробари ин, Николаи 2-юм Думаи давлатиро низ пароканда кард. Аммо аз соати 12-и рӯзи 26 феврал дар пойтахт гирдиҳамоиҳои нав шурӯ шуданд. Дар Петроград корпартоии умумӣ оғоз гашта, нерӯҳои Артиш ба тарафи инқилобиён гузаштанд.
26.02.1944. Наздики 600 тайёраи шӯравӣ ба пойтахти Финляндия-шаҳри Хелсинки ҳамла карданд. Ин бузургтарин ҳамлаи ҳавоии СССР дар рафти ҶБВ ба шумор меравад, ки баъд аз он Финляндия таслим шуда, аз ҷанг баромад.
26.02.1952. Сарвазири Бритония Уинстон Черчил эълон намуд, ки Бритонияи Кабир бомби атомии худашро сохт.
26.02.1990. Дар Маскав президенти Чехословакия Ватслав Гавел ва Михаил Горбачев созишномаеро ба имзо расониданд, ки тибқи он нерӯҳои Артиши шӯравӣ аз Чехословакия бароварда мешаванд.
27.02.1917. Дар Петроград шӯришгарон бинои Арсенал ва Қасри Зимистонаро тассаруф намуданд. Дар Русия ҳукумати подшоҳӣ сарнагун мегардад ва Кумитаи Муваққати Думаи Давлатӣ ба фаъолият шурӯ мекунад. Дар баробари ин коргарон низ ниҳоди ҳукуматии худро бо номи Кумитаи иҷрояи Шӯрои вакилони коргарон ва аскарон таъсис медиҳанд.
27.92.1933. Дар Олмон ҷонибдорони Гитлер бинои Рейхстагро дар пойтахти ин кишвар оташ заданд. Ин кор барои саркӯби коммунистон баҳона гардида, ҳизби коммунист гунаҳкорӣ ин оташсӯзӣ эълон карда шуд. Коммунистон маҷбур шуданд ба фаъолияти махфӣ гузаранд.
27.02.1937. Дар пленуми КМ ВКП(б) аъзоёни собиқи Бюрои сиёсӣ Николай Бухарин ва Алексей Риков ба суиқасд алайҳи ҳизб айбдор карда шуданд. Бухарин ва Риков аз сафи ҳизб хориҷ гардида, ба ҳабс гирифта шуданд.
28.02.1917. Оғози инқилоб дар Маскав. Баъд аз Петроград баромадҳои зидди подшоҳӣ дар Маскав низ оғоз гардида, шӯришиён дар инҷо низ ба пирӯзӣ расиданд.
28.02.1921. Оғози шӯриши баҳрнавардон (матросҳо) дар Кронштадт. Ин шӯриш таҳти шиори "тамоми ҳокимият ба Шӯроҳо, на ба ҳизбҳо" мегузашт ва баъди 18 рӯз аз ҷониби нерӯҳои Артиши Сурх саркӯб гардид.
19.02.1942. Президенти ИМА Франклин Рузвелт баъди оғози ҷанги ИМА бо Ҷопон, Фармони № 9066-ро ба имзо расонид, ки тибқи он наздики 120 000 амрикоиҳои ҷопонитабор ба лагерҳои контсетратсионии махсус мунтақил гардиданд.
19.02.1949. Дар Иттиҳоди Шӯравӣ Владимир Семичастний котиби аввалин КМ ВЛКСМ интихоб гардид. Семичастний дар оянда раиси КГБ-и СССР мешавад.
19.02.1987. Котиботи раёсати Иттиҳоди нависандагони СССР қарори Иттиҳоди нависандагон аз соли 1958-ро, бобати хориҷ кардани Борис Пастернак аз аъзогии Иттиҳоди нависандагони СССР барои навиштани романи зиддишӯравии "Доктор Живаго" бекор кард. Баъди ин, романи мазкур дар СССР иҷозаи нашрпайдо намуд.
20.02.1932. Ҳукумати СССР Лев Тротскийро, ки дар Норвеж иқомат дошт аз шаҳрвандии шӯравӣ маҳрум кард.
21.02.1920. Раёсати Шӯрои Хоҷагии Халқи СССР, Комиссияи давлатии электрокунонии Русияро (ГОЭЛРО) ба тасвиб расонид ва РСФСР баъди чанде пурра бо нерӯи барқ таъмин гардид.
21.02.1935. Дар пойтахти СССР шаҳри Маскав аввалин Фестивали байналмиллалии синамо баргузор гардид.
21.02.1965. Дар СССР се радифи маснуи Замин "Кайҳон-54", "Кайҳон-55", ва "Кайҳон-56" ба фазои кайҳонӣ бароварда шуданд.
22.02.1921. Бо Декрети ШКХ РСФСР дар назди Шӯрои меҳнат ва мудофиа, Комиссияи давлатии банақшагирӣ (Госплан) таъсис дода шуд. Ин комиссия соли 1948 ба Кумитаи давлатии ба нақшагирии Шӯрои Вазирони СССР тағйири ном кард.
22.02.1942. Дар Иттиҳоди Шӯравӣ генерал Андрей Власов бо ордени Ленин мукофотонида шуд. Ин генерал баъди чанде асир гардида, ба тарафи немисҳо гузашта, Артиши зидди шӯравиро таъсис дод.
23.02.1918. Дар РСФСР даъвати оммавии ихтиёриён ба Артиши Сурх оғоз шуд. Ин даъвати оммавӣ бо сабаби ҳуҷуми немисҳо ва фирори сарбозони боқимондаи артиши подшоҳӣ аз ҷабҳаи ҷанг роҳандозӣ гардид. 23 феврал солҳои тӯлонӣ дар СССР чун Рӯзи Артиши Шӯравӣ ва Флоти Ҳарбӣ-Баҳрӣ ҷашн гирифта мешуд.
12.02.1921. Артиши Сурх дар рафти ҷанги гражданӣ, вориди Гурҷистон гардид. Баъди чанде меншевикон торумор гашта, дар Гурҷистон ҳукумати болшевикӣ таъсис дода шуд.
12.02.1940. Мақомоти шӯравӣ дар манотиқи ишғолии Полша муваззаф гардиданд, яҳудиёни немисро ба манотиқи таҳти контроли немисҳо депорт кунанд.
12.02.1941. Тибқи амалигардонии нақшаи амалиёти "Барбароса", интиқоли оммавии нерӯҳои Артиши Рейхи саввум ба сарҳади СССР шурӯ карда шуд.
12.02.1945. Роҳбарони муҳоҷирати сафед, ки бештарашон афсарони собиқи Артиши сафед буданд, дар Порис аз пирӯзии Артиши Сурх дар ҷанги ҷаҳонӣ истиқбол карданд.
12.02.1955. Дар СССР қарори Шӯрои Вазирон бобати таъсиси майдони озмоишӣ (полигон) барои озмоиши мушакҳои баллистикии байниқитъавӣ ва партоби радифҳои маснуъии Замин ба тасвиб расид. Дар натиҷа сохтмони майдони озмоишии илмӣ-таҳқиқотии №5-и Вазорати Дифои СССР (НИИП-5) шурӯ шуд, ки имрӯз бо номи космадроми Байканур маъруф аст.
12.02.1990. Рӯзи ёдбуди қурбониёни воқеъаҳои баҳманмоҳ дар Тоҷикистон.
13.02.1918 Дар РСФСР бо қарори Шӯрои Комиссарони Халқӣ (ШКХ) биржаҳои меҳнатӣ таъсис дода шуданд. Ин биржаҳо ташкилотҳои давлатӣ ба шумор рафта, дар бозори меҳнат амалиёти миёнаравӣ анҷом медоданд. Биржаҳо то авохири соли 1930, то замони маҳви бекорӣ дар СССР фаъолият карданд.
13.02.1918. Артиши Сурх шӯриши зидишӯравии Корпуси полякиро дар Беларусия саркӯб кард. Ин корпус 25 ҳазор сарбоз дошт ва дар шаҳрҳои Рогачев, Жлобин ва Бобруйск мустақар гардида буд. Ба корпус генерали кордидаи поляк Довбор-Муснитский фармондеҳӣ мекард.
13.02.1921. Дар Маскав роҳбари анархистони рус, олими шинохта, княз Куропаткин вафот кард. Дар рӯзи ба хоксупории княз, болшевикон тамоми анархистони русро, ки дар зиндонҳо қарор доштанд ба шарти бозгашти дубора ба зиндон озод карданд. Маросими дафни княз дар қабристони Новодевичии Маскав баргузор гардида, ҳамаи анархистони озодшуда, баъди анҷоми маросим ду бора ба зиндон баргаштанд.
13.02.1956. Пленуми КМ ҲКИШ қарор дод дар рафти Анҷумани ХХ-уми ҲК, ки фардои он рӯз ба кораш шурӯ мекард, нишасти пӯшидае баргузор намояд ва дар он ба Хрушев дастур дода шавад бо маърӯзаи
5.02.1926. Дар қатораи самти Маскав-Рига ба ҷони дипломати шӯравӣ Теодор Нетте сӯиқасд карданд. Нетте дар ин сӯиқасд ҷон бохт, аммо мукотибаи муҳими дипломатиро ҳифз кард.
7.02.1952. Дар Маскав мурофиаи пӯшидаи аъзоёни маҳфили адаби-сиёсии мактаббачагони масквагӣ баргузор гардид. Аъзоёни ин маҳфил, ки ҳанӯз ба балоғат нарасида буданд, варақаҳо бобати ғайри демократӣ будани системаи интихоботии шӯравиро паҳн мекарданд. Се нафар аз аъзоёни ин гурӯҳро ба қатл маҳкум карданд, 10 нафар ба 25 сол ва 3 нафари дигар ба 10 соли зиндон маҳкум шуданд.
7.02.1964. Дар СССР рӯзномаи "Правда" бори аввал тахмин зад, ки дар пушти пардаи сӯиқасд ба ҷони Сергей Киров дар соли 1934 Иосиф Сталин қарор дорад ва Кировро ба дастури ӯ ба қатл расониданд.
8.02.1925. Дар шаҳри Ленинград 7 корманди давлатии шӯравӣ барои фасод ва ришвахорӣ дар соҳаи истеҳсоли пӯст ба қатл маҳкум гардиданд.
8.02.1955. Дар СССР маршал Николай Булганин Раиси Шӯрои Вазирон таъин карда шуд ва раиси пешини ин ниҳод Гергий Маленков вазири нерӯгоҳҳои барқӣ таъин гардид.
8.02.1991. Дар СССР бо қарори президенти кишвар Михаил Горбачев ширкати давлатии телевизион ва радио (ВГТРК) таъсис дода шуд. Ба ин ширкати нав Леонид Кравченко сарварӣ мекард.
9.02.1919. Ҳукумати нави Украина дар брест бо Олмон созишномаи сулҳро ба имзо расонид, ки тибқи он нерӯҳои артиши олмонӣ Украинаро тасарруф мекарданд.
9.02.1923. Рӯзи таваллуди Авиатсияи мусофирбари шӯравӣ. Дар ин рӯз Шӯрои Меҳнат ва Мудофиа қарор "Бобати таъсиси Шӯрои авиатсияи мусофирбар"-ро ба тасвиб расонид ва тайёраҳои мусофирбари шӯравӣ ба фаъолият шурӯъ карданд.
9.02.1953. Дар пойтахти Исроил шаҳри Тел-Авив ба дохили сафорати СССР бомба партоб намуданд, ки дар натиҷаи он се нафар корманди сафорат ҷароҳат бардоштанд. Ин амали террористӣ сабаб шуд, ки СССР муносибати дипломатиашро бо Исроил қатъ кунад.
29.02.1932. Дар СССР дар заводи автомобилбарории Горкий, аввалин мошини боркаши шӯравӣ "ГАЗ-АА" сохта шуд. Аваллин мошини боркаши СССР якуним тонна борро интиқол дода, миёни мардум бо номи "полуторка" машҳур гардида буд.
30.02.1933. Дар Олмон интихоботи парлумонӣ доир гардид ва ҳизби миллӣ- сотсиалистӣ дар он пирӯз гашт. Дар натиҷа роҳбари ин ҳизб Адолф Гитлер канслери Олмон таъин карда шуд.
31.02.1918. Дар пойтахти Русияи Шӯравӣ шаҳри Петроград, корпуси 1-уми Артиши Сурхи Коргари-Деҳқонӣ (РККА) таъсис дода шуд.
31.02.1919. Дар саҳни ҳавлии қалъаи Петропавловски Петроград, чор князи бузурги хонадони Романовҳо парронда шуданд. Ин князҳо барои болшевикон хатарнок буданд ва метавонистанд иддаои ҳукумат кунанд.
31.02.1924. Анҷумани II-юми Шӯроҳои СССР аввалин Сарқонуни СССР-ро ба тасвиб расонид.
1.02.1918. Патриархи калисои православии Русия Тихон ҳукумати Шӯравиро ҳукумати куфр эълон кард. Болшевикон барои ин кор Тихонро баъди чанде ба қатл расониданд.
1.02.1923. Дар шаҳри Петроград соати 10 субҳ бо суроғаи соҳили Фонтанка хонаи № 76, аввалин кассаи амонатӣ дар Русияи Шӯравӣ ифтитоҳ ёфт. Кассаҳои амонатӣ асоситарин нуқтаи амонтагузории шаҳрвандони шӯравӣ ба шумор мерафтанд ва то парокандашавии СССР фаъолият доштанд.
2.02.1918. Бо Декрети Шӯрои Комиссарони Халқ (ШКХ) дар Русияи Шӯравӣ калисо аз давлат ва мактаб аз калисо ҷудо карда шуд.
2.02.1943. Торумори нерӯҳои олмонӣ тавассути Артиши Шӯравӣ дар муҳорибаи Сталинград. Муҳорибаи Сталинград яке аз задухурдҳои шадиди ҶБВ ба шумор меравад ва маҳз дар ин муҳориба бори аввал дар рафти ҷанги ҷаҳонии дуввум нерӯҳои олмонӣ муҳосира гардиданд. Ин рӯз дар Русия чун Рӯзи шарафи ҷангӣ ҷашн гирифта мешавад.
2.02.1956. СССР барои бори аввал дар ҷаҳон озмоиши мушаки стратегиро дар озмоишгоҳи Семипалатински РСС Қазоқистон амалӣ намуд.
3.02.1918. Русияи Шӯравӣ бо декрети КМИ тамоми қарзҳои давлатии дохилӣ ва берунии ҳукумати подшоҳӣ ва Ҳукумати муваққатро бе эътибор эълон намуд.
ХАБАРҲОИ ОХИРИН
- Деваштич: об нест, барқ проблема, картошка сӯхт... Назар
- Асрори мадрасаи Хоҷа Сарбоз Назар
- “Стратегияи давлатии муқовимат ба коррупсия дар Ҷумҳурии Тоҷикистон барои давраи то соли 2030” Назар
- Резаахбор Назар
- Бародар қарори судро иҷро намекунад… Назар
- Таъминот кори мактаб нест Назар
- Абуҳанифа: таоруфи миллӣ ва Ислом Назар
- Беадолатӣ дар футболи тоҷик Назар
- Редаксия супориш дод: Чилучорчашма рав! Назар
- «Мардон» - мушкили №1 дар Душанбе Назар
- Дар як сатр Назар
- Адвокати хайрхоҳ меҷӯям… Назар
