3.01.1906. Дар Русияи подшоҳӣ бо иттиҳоми узвият дар дастаҳои ҷангии эссерон, адвокат Александр Керенский ба ҳабс гирифта шуд. Тафтишот узвияти ӯро дар ин дастаҳо натавонист собит кунад ва ӯ баъди чанде аз зиндон озод гашт. С.1917 Керенский дар раъси Ҳукумати муваққати Русия қарор гирифт ва маҳз дар замони ӯ болшевикон ба сари қудрат омаданд.
3.01.1940. Финҳо ҳангоми ҷанги шӯравиву фин ба болои Ленинград 3 млн варақаи зиддишӯравӣ партофтанд.
4.01.1904. Дар пойтахти Шветсария-шаҳри Женева аввалин шумораи рӯзномаи болшевикии «Вперёд» (“Ба пеш”) нашр шуд. Рӯзнома аз ҷониби Владимир Ленин баъди рафтанаш аз «Искра» роҳандозӣ шуда буд ва ҳамагӣ 18 шумора рӯи чоп омад.
4.01.1943. Маҷаллаи амрикоии «Тайм» баъди натиҷагирии рӯйдодҳо ва ашхоси дар онҳо фаъоли с.1942, роҳбари СССР Иосиф Виссарионович Сталинро «Одами сол» эълон намуд.
4.01.1980. Президенти ИМА Ҷимми Картер бозиҳои Олимпии Маскавро таҳрим кард. Баҳона барои ин таҳрим вуруди нерӯҳои Артиши Шӯравӣ ба хоки Афғонистон гардид.
5.01.1918.Русияи Шӯравӣ бо декрети ШКХ ба имлои нав гузашт ва имлои кӯҳнаи Русияи подшоҳӣ, ки дар охири бештари калимаҳо аломати сакта гузошта мешуд, бекор карда шуд.
5.01.1919. Дар Мюнхени Олмон Ҳизби коргарии немис таъсис дода шуд. Ин ҳизб 1 сол баъд ба Ҳизби натсионал-сотсиалистии коргарии немис тағйири ном кард ва с.1933 дар интихобот пирӯз шуда, сарвари он Адолф Гитлер зимоми қудратро дар Олмон ба даст гирифт.
5.01.1949. Дар Маскав машварати намояндагони СССР, Руминия, Булғористон, Венгрия, Полша ва Чехословакия доир шуд. Дар натиҷа намояндагони давлатҳои иштирокчӣ қарор доданд Шӯрои Ёрии Иқтисоди (СЭВ)-ро созмон диҳанд. Ин Шӯро яке аз асоситарин ниҳодҳои иқтисодии кишварҳои сотсиалистӣ гардид.
27.12.1917. Дар Русияи шӯравӣ бо қарори КИМ ва ШКХ қонуни назорати коргарӣ ба тасвиб расид.
27.12.1919. Дар шаҳраки Нижнеудинскийи Сибири Шарқӣ адмирал Колчак яке аз боризтарин чеҳраҳои муқовимати зиддиболшевикӣ ба ҳабс гирифта шуд. Болшевикон баъди чанде ӯро дар Иркутск ба қатл расониданд ва чорае ҳам ҷуз ин надоштанд. Яке аз содиқтарин пайравони ӯ, генерал Владимир Оскарович Каппел вақте фаҳмид, ки Колчак дар Иркутск асир шудааст, ба ёрии ӯ шитофт. Дар Сибири Шарқӣ зимистони қаҳратун ҳукмрон буд ва сафедҳо ба ин нигоҳ накарда, ҷониби Иркутск ҳаракат карданд. Каппел баъди чанде ҳангоми убури дарёи Кан бо асп зери ях фурӯ рафт ва 29 январ мурд. Аммо ин ҳам сафедҳоро боз надошт. Ба ҷои ӯ, генерал Войтсеховский фармондеҳ шуд ва артиши сафедӣ ҳаракати худро ҷониби Иркутск идома дод. Ахир, сармозадаву бемадор, ҳудуди 3-4 ҳазор аскари сафед 30 январ ба роҳи оҳан баромада, баъди истироҳати кӯтоҳ ба Иркутск ҳамла карданд. Набарди Иркутск яке аз шадидтарин даргириҳои ҷанги граждании Русия аст. Тарафҳо дар ин ҳарб ҳатто асир намегирифтанд. Билохира, сафедҳо хатти мудофиаи болшевиконро рахна карда, ба 7 км Иркутск наздик шуданд. Ба соати 12 фардои рӯзи дигар ҳуҷуми ҳалкунандаи Иркутск бояд сар мешуд, аммо чехҳои сафед ҳукумати болшевиконро дар Иркутск наҷот доданд. Чехҳо аз Войтсаховский талаб карданд, ки аз воридшавӣ ба Иркутск худдорӣ кунад ва дар сурати акс онҳо сӯи болшевиконро гирифта бо сафедҳо меҷанганд.
27.12.1929. Роҳбари СССР Иосиф Сталин оғози коллективикунонии сартосарӣ дар СССР ва гузаштан ба сиёсати «маҳви кулакҳо ҳамчун синф»-ро эълон кард.
27.12.1932. Бо қарори КИМ ва ШКХ дар СССР системаи паспортӣ ва бақайдгирии умумии аҳолӣ дар ҷои зист ҷорӣ карда шуд.
27.12.1979. Нерӯҳои вежаи ГРУ ва КГБ СССР қароргоҳи президенти Афғонистон Ҳафизуллоҳ Аминро дар Кобул ишғол намуданд.
19.12.1946. Оғози ҷанги Фаронса дар Ветнам. Дар натиҷа, Ветнам ба 2 давлати мустақил-Ҷумҳурии демократии Ветнам бо пойтахташ дар Ханой ва Ҷумҳурии Ветнам бо пойтахташ дар Сайгон тақсимбандӣ гардид.
20.12.1935. Дар пойтахти СССР-ш.Маскав меҳмонхонаи «Маскав» ифтитоҳ ёфт. Он яке аз бузургтарин меҳмонхонаҳои шӯравӣ ба шумор мерафт ва меҳмонони хориҷии пойтахти СССР дар ин меҳмонхона ҷой дода мешуданд.
20.12.1938. Дар СССР бо қарори Шӯрои Комиссарони Халқӣ дафтарчаҳои меҳнатӣ ҷорӣ карда шуданд.
20.12.1944.Дар Иттиҳоди Шӯравӣ Академияи илмҳои тиббии СССР таъсис дода шуд.
20.12.1991. Бо қарори ҳукумати Русия Бонки давлатии СССР барҳам дода шуд ва тамоми дороии он дар ҳудуди РСФСР ба ихтиёри Бонки марказии РСФСР (Бонки Русия) гузашт.
21.12.1940.Артиши Сурх аввалин намунаҳои силоҳи автоматӣ «пистолет-пулемёти Шпагин» (ППШ)-ро дарёфт кард. ППШ, ки аз ҷониби силоҳсоз Георгий Шпагин сохта шуда буд ва бо тири 7,62 мм таҷҳизонида мешуд, яке аз муваффақтарин силоҳҳои автоматӣ дар ҶБВ ба шумор мерафт.
22.12.1943. ШКХ СССР матни нави Гимни давлатии СССР-ро тасдиқ кард.
23.12.1947.Бо қарори Раёсати Шӯрои Олии СССР 1 январ рӯзи идона ва истироҳат эълон карда шуд.
24.12.1989. Анҷумани дуввуми вакилони мардумии СССР бо қарори махсуси худ вуруди нерӯҳои Артиши шӯравиро ба Афғонистон, ки моҳи декабри с.1979 иттифоқ уфтода буд, маҳкум кард.
25.12.1917. Таъсиси РСС Украина. Украинаи шӯравӣ аз с.1922 то с.1991 дар ҳайъати СССР қарор дошт ва с.1991 истиқлолияти худро касб кард ва Ҷумҳурии Украина тағйири ном намуд.
25.12.1939.Дар матбуоти шӯравӣ телеграммаи ҷавобии Иосиф Сталин ба Гитлер ва Рибентропп нашр карда шуд. Дар он аз ҷумла омада буд: «Дӯстии халқҳои Олмон ва Иттиҳоди Шӯравӣ, ки бо хун васл шудааст, бояд дурудароз ва поянда бимонад».
25.12.1991. Соати 19:00 Президенти Иттиҳоди Шӯравӣ Михаил Горбачев бори охирин аз ТВ марказии СССР баромад намуда, гуфт:
12.12.1937. Иттиҳоди Шӯравӣ дар Намоишгоҳи ҷаҳонии Порис ширкат варзид. Ин намоишгоҳ бо шиори «Санъат ва техноложӣ ва ҳаёти муосир» баргузор гардида, СССР дастовардҳои назаррасе дар он ба намоиш гузошт.
12.12.1949. Иттиҳоди Шӯравӣ Конвенсияи Женеваро бобати муҳофизати қурбониёни ҷанг имзо кард.
12.12.1979. Бюрои сиёсии КМ ҲКИШ қарор дод, нерӯҳои низомии СССР-ро вориди хоки Афғонистон кунад. Баъди чанде, аввалин воҳидҳои низомии Артиши Шӯравӣ вориди Афғонистон шуданду ҷанги хонумонсузе дар ин кишвар оғоз гардид. Нерӯҳои Шӯравӣ танҳо соли 1989 Афғонистонро тарк карданд.
12.12.1993. Дар Русия бо овозидиҳии умумимардумӣ Сарқонуни Русияи Федеративӣ қабул карда шуд. Ин рӯзро дар Русия аз соли 1994 чун Рӯзи Сарқонун ҷашн мегиранд.
13.12.1969. Дар шаҳри Нижне Камски Тотористон сохтмони заводи мошинсозии Камск оғоз карда шуд. КамАЗ соли 1976 аввалин мошинҳои боркашро истеҳсол намуда, имрӯз ҳам мошинҳои ин ширкат дар роҳҳои собиқ Иттиҳод зиёд дида мешаванд.
14.12.1917. Дар Русияи Шӯравӣ бо Декрети ШКХ тамоми бонкҳо давлатӣ гардонида шуданд.
15.12.1917. Дар Русияи Шӯравӣ бо Декрети КМИ ва ШКХ Шӯрои Олии хоҷагии халқ (ВСНХ) таъсис дода шуд. ВСНХ олитарин ва марказитарини ниҳоди идораи хоҷагии халқи Русия ба шумор мерафт.
15.12.1959. Дар Иттиҳоди Шӯравӣ системи мушакии балистикии байниқорраӣ (межконтинентальный) Р-7 ба истифода дода шуд. Ин системаро С.Королев ихтироъ кард ва акнун мушакҳои шӯравӣ метавонистанд ИМА-ро ҳадаф қарор диҳанд.
15.12.1991. СММ қарори қаблии худро, бобати нажодпарастӣ будани сионизм, ки соли 1975 қабул карда буд, бекор кард. Акнун СММ сионизмро, ҳаракати миллии қавми яҳуд, ки мақсади он мутаҳидкардан ва эҳёи миллати яҳуд дар сарзамини таърихӣ мебошад, унвон кард.
17.12.1926. Дар СССР аввалин саршумории аҳолӣ гузаронида шуд. Тибқи ин саршуморӣ аҳолии СССР 147 027 915 нафарро ташкил намуд.
29.11.1920. Дар Русияи шӯравӣ тамоми корхонаҳое, ки теъдоди когаронашон аз 10 нафар зиёд буд, миллӣ кунонида шуданд.
29.11.1941. Немисҳо дар деҳаи Петришевои назди Маскав яке аз тахрибкорони шӯравӣ Зоя Анатолевна Космодемянская ба дор овехтанд. Ӯ аъзои гурӯҳи тахрибкории фронти Ғарбӣ ба шумор мерафт. Ин гурӯҳ мебоист тибқи фармони №0428-и Иосиф Сталин «Оид ба сӯзонидани ҳамаи нуқтаҳои аҳолинишин дар ақибгоҳи душман» 10 деҳаро дар назди Маскав ба оташ мекашид. Зоя ҳангоми оташ задани чанд хона дар деҳаи Петришево ба дасти немисҳо афтида, бераҳмона ба қатл расонида шуд. Ӯ аввалин зане гардид, ки дар рафти ҶБВ ба унвони Қаҳрамони Иттиҳоди Шӯравӣ сазовор гардонида шуд.
30.11.1939. Оғози ҷанги Шӯравӣ бо фин. Нерӯҳои фронти Ленинград дар гарданаи Карел ба ҳуҷум мегузаранд ва Лигаи миллатҳо бошад СССРро таҷовузгар хонда, аз ҳайати худ хориҷ мегардонад.
30.11.1979. Дар Иттиҳоди Шӯравӣ кумитаҳои назорати халқӣ ҷорӣ гардонида шуданд.
2.12.1918. Дар Русияи шӯравӣ бо қарори ШКХ фаъолияти тамоми бонкҳои хориҷӣ дар қаламрави РСФСР мамнуъ эълон карда шуд.
2.12.1956. Фидел Кастро бо гурӯҳи ҳаммаслаконаш дар музофоти Ориентаи Куба ба хушкӣ фуруд омад ва муборизаи мусаллаҳонаро алайҳи ҳукумати Батиста оғоз намуд. Ин рӯз дар Куба чун Рӯзи нерӯҳои мусаллаҳи инқилобӣ васеъ ҷашн гирифта мешавад.
3.12.1917. Владимир Ленин ва Иосиф Сталин бо Муроҷиатномаи якҷоя ба тамоми мусалмонони Русия ва Шарқ баромад карданд. 2 роҳбари болшевик аз мусалмонон хостанд барои озодӣ аз ҳар навъ истисмор ба мубориза бархезанд. Муроҷиатнома «Ба ҳамаи меҳнаткашони мусалмони Русия ва Шарқ» ном гирифт.
3.12.1945. Дар ИМА лоиҳаи «Троян» ба тасвиб расид. Тибқи лоиҳа ИМА мебоист 1.01.1950 ҷанги тамомайёри атомиро алайҳи СССР шурӯъ мекард.
3.12.1951. Дар Туркия барои роҳбарони ташкилотҳои коммунистӣ ҳукми қатл ҷорӣ карда шуд. Аз ин ба баъд ҳар роҳбари коммунист дар ин кишвар мебоист ба қатл мерасид.
3.12.1959. Дар заводи Адмиралтейскийи Ленинград аввалин киштии атомии яхшикан дар дунё, киштии яхшикан (ледокол)-и Ленин сохта ба истифода дода шуд.
22.11.1934. КИМ СССР ва ШКХ СССР дастуруламал оид ба Комиссариати халқии мудофиаро ба тасвиб расонид. Комиссариати нав тавассути ба ҳам омадани Комиссариати халқии корҳои ҳарбӣ-баҳрӣ ва Комиссариати флоти ҳарбӣ-баҳрӣ созмон дода шуд.
23.11.1955. Дар СССР бо қарори Раёсати Шӯрои Олии СССР «манъи исқоти ҷанин (аборт)» бекор карда шуд. Тибқи қарори нав, ҳар зан худ масъалаи модар шуданро мебоист ҳал мекард ва агар мехост сиқти ҷанин мекард. Ин қонун то ба имрӯз ҳам дар бештари ҷамоҳири собиқ Иттиҳод амал мекунад.
25.11.1918. Розике Швиммер фаъоли зидди ҷанги (патсефист) венгерӣ, сафири ин кишвар интихоб карда шуд. Ӯ аввалин сафири зан дар таърихи дипломатияи ҷаҳонӣ гардид.
25.11.1926. КМ ВКП(б) қарор оид ба сохтмони Днепрогэсро ба тасвиб расонид. Он яке аз бузургтарин сохтмонҳои индустриалии СССР гардид ва дар муддати кӯтоҳ сохта ба истифода дода шуд. Замони ҶБВ онро хароб ва баъди ҷанг дар зарфи муддати кӯтоҳ дубора бунёд карданд.
26.11.1942.Миёни ҳукумати СССР ва намояндагони ҳукумати дар муҳоҷират будаи Фаронса созишномае ба имзо расид, ки тибқи он дар ҳудуди СССР дастаи ҳавоии фаронсавӣ созмон дода шавад. Ин даста баъди чанде ба полки ҳавоӣ табдил ёфт ва бо номи «Нормандия-Несан» дӯшодӯши ҳавонавардони шӯравӣ бо немисҳо меҷангид.
26.11.1992. Дар Ҷумҳурии Литва Алгирдас Бразаускас-собиқ котиби аввали ҲКи ин кишвар ба ҳайси президенти Литва интихоб шуд.
26.11.1917. Дар назди девори Кремли Маскав ҷасади 238 қаҳрамони инқилоби Октябрӣ ба хок супорида шуданд. Баъди 3 рӯз дар ҳамин мавзеъ ҷасади юнкерҳо, ки зидди ҳамин қаҳрамонон меҷангиданд, ба хок рафтанд. Болшевикон ин маросимро таҳаммул карданд, аммо баъди чанде қабристони бародариро барҳам заданд.
26.11.1924. Муғулистон ҷумҳурии халқӣ эълон карда шуд ва дар ин кишвар якумин Сарқонун тавассути хурали бузурги мардумӣ қабул карда шуд. Муғулистон баъди ин ба лагери сотсиалистӣ ҳамроҳ шуд ва ҳудуди ин лагер 2 баробар афзуд.
26.11.1971. Дар СССР бо қонуни махсус ҳаҷми ниҳоии музди меҳнати моҳонаи коргарон ва хизматчиён 70 рубл муайян шуд. Ин ҳаҷми музди меҳнат дар 20 соли оянда қариб бе тағйир боқӣ монд.
ХАБАРҲОИ ОХИРИН
- Деваштич: об нест, барқ проблема, картошка сӯхт... Назар
- Асрори мадрасаи Хоҷа Сарбоз Назар
- “Стратегияи давлатии муқовимат ба коррупсия дар Ҷумҳурии Тоҷикистон барои давраи то соли 2030” Назар
- Резаахбор Назар
- Бародар қарори судро иҷро намекунад… Назар
- Таъминот кори мактаб нест Назар
- Абуҳанифа: таоруфи миллӣ ва Ислом Назар
- Беадолатӣ дар футболи тоҷик Назар
- Редаксия супориш дод: Чилучорчашма рав! Назар
- «Мардон» - мушкили №1 дар Душанбе Назар
- Дар як сатр Назар
- Адвокати хайрхоҳ меҷӯям… Назар
